Кушак
Кушак
Ăслăх классификацийĕ
Патшалăх:
Класс: Сĕтпе ӳсекенсем
Латинла çырни
Felis catus

Кушак (пиçyк, азерб. pişik; лат. Felis catus) — кушак пеккисен сĕт ĕçeкен алла хăнăхтарнă килти чĕрчун. Ăна пĕç-пĕç тесе чĕнeççĕ, пĕрĕс тесе хăвалaççĕ.

Пĕрлехи сăнав тӳрлет

Вун сакăр чернеллĕ. Шăшисемпе апатланать. Сĕт ĕçме кăмăллать.

Кушаксем историре тата халаплăхра тӳрлет

Авалхи тĕнче тӳрлет

Этимологи тӳрлет

Вырăссем калaççĕ чăвашсен Кушак сăмахĕ Кошак, Кошка сăмахран тухнă тесе. Анчах ку чăнахипе каласан тĕрĕк чĕлхинчен тухнă сăмах: Йолан — Çĕлен — Змея, Куйан — Кyçaна — Заяц, çaвăнпа Кайăк — Кyçaк — Кушак — Дичь. Тутар чĕлхинче Кош — Птица. Тĕрĕк чĕлхинчи Й сас палли чăвашсен чĕлхинче Ш Ç Ч сас паллисем çине улшăнaççĕ. Авалхи китай чĕлхинче пĕр иероглив 兔 — кот/кролик/заяц (кушак па куяна) палăртат, ĕлĕк куянпа кушак пĕр тăван йышран тесе шутланă, çaвăнпа пĕр сăмахпа палăртнă. Кyçaна — Кушана / Кyçaка — Кушака.[çăлкуç?]

Чăвашсен тепĕр сăмах пур Кушака палăртаканни — Пĕçи, Пĕçyк, Пĕçyкка, перси Bis сăмахĕнчен пулнă, тутарла Песи.

 
Авалхи Йĕкипетри кушак статуэтки. Лувр

Ботаника тӳрлет

Кушак сăмах ӳсентăран ячĕсенче тĕл пулать[1]. Вĕсен хушшинче: кушак пăрçи, кушак кĕпçи, кушак ути, кушак пӳсĕр курăкĕ, кушак çăмарти, кушак ури, кушак хӳри.

Çавăн пекех тӳрлет

Асăрхавсем тӳрлет

  1. ^ Куданова З.М. Определитель высших растений Чувашской АССР. — Наука.

Вуламалли тӳрлет

  • Джина Спадафори, Поль Д. Пайон, "Кошки для "чайников"", Мускав, 2006.
  • А. Фогель, Х.-Э. Шнайдер — "Советы любителям кошек": перевод с немецкого. — М.: Лесная промышленность, 1987.
  • Мей Дж. — "Все о породах кошек". ИД Кристалл, 2005. ISBN 5–9603-0015
  • Иллюстрированная энциклопедия кошек, М.: Олма-Пресс, 2001. ISBN 5-224-02331-9
  • Мельников И. В. — "Энциклопедия кошек и их хозяев. Советы на каждый день". М.: Феникс, 2005. ISBN 5-222-05694-5.
  • Махов А.Е. Кошка в средневековой культуре 2017 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче архивланӑ. // Махов А.Е. HOSTIS ANTIQUUS: Категории и образы средневековой христианской демонологии. Опыт словаря. — М.: Intrada, 2006, с. 228–230.
  • Топоров В.Н. Кот 2017 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ. // Мифы народов мира. Энциклопедия в 2-х т. Т. 2, М., 1992, с. 11.

[[Fayl:Коты. Марки Украины 2007.jpg|thumb|right|390px|Кушак açи ăрачĕсем марккăсем çинче, 2007]] Генетика кошки / С. О’Брайен, Р. Робинсон, А. С. Графодатский и др.; Отв. ред. доктора биол. наук П. М. Бородин, А. О. Рувинский. Сибирское отделение РАН. Институт цитологии и генетики. — Новосибирск: ВО «Наука». Сибирская издательская фирма, 1993. — 1 350 экз. — ISBN 5-02-030567-7

Кaçăсем тӳрлет