Кăмрăкамăш изотопĕсем

Кăмрăкамăш изотопĕсем — тĕшĕнче тĕрлĕ шутлă нейтронлă кăмрăкамăш хими элеменчĕн атомĕсемпе атом тĕшшин варианчĕсем.

Кăмрăкамăшăн тăнăçлă икĕ изотоп — 12C тата 13C. Çутçанталăкри кăмрăкамăшсем ку изотпсен саралавĕ 98,93 % тата 1,07 %. Тата 13 радиоактивлă изотоп паллă ( 8C 22C таран), вĕсенчен пĕри — 14C — çутçантăлакра тĕл пулать (атмосферăри кăмракра ун шайĕ 10−12 яхăн). Кăмрăкамăш çăмал элемент пулнă май изотопсем массăпа самаях уйрăлса тараççĕ, çавăнпа çутçантлăкри процессенче вĕсем уйрăлаççĕ е фракциленеççĕ.

14C изотоп 14N нейтронсемпе сирпĕтве çак реакципе пулать:

Атмосферăра космос шевлисем пенипе яланах пулса тарать.

Кăмрăкамăш изотопĕсен тапăлĕ тӳрлет

Нуклид
символĕ
Z(p) N(n)  Изотоп масси (u) [1] çурма аркану тапхăрĕ[2]
(T1/2
Йĕтрен
çаврăнăвĕ тата мăшăрлăхĕ (J π) [2]
Çутçанталăкра
сарăлни
(моль пайĕсем)[2]
Çутçанталăкра сарăлнин шайĕсем (%)
хăват
8C 6 2 8,037675(25) 2,0(4)×10−21 ç (аркану анлăшĕ 230(50) кэВ) 0+
9C 6 3 9,0310367(23) 126,5(9) мкç (3/2)
10C 6 4 10,0168532(4) 19,290(12) ç 0+
11C 6 5 11,0114336(10) 20,334(24) мин 3/2
12C 6 6 12 Тăнăçлă 0+ 0,9893(8) 0,98853-0,99037
13C 6 7 13,0033548378(10) Тăнăçлă 1/2 0,0107(8) 0,00963-0,01147
14C 6 8 14,003241989(4) 5,70(3)×103 çул 0+
15C 6 9 15,0105993(9) 2,449(5) ç 1/2+
16C 6 10 16,014701(4) 0,747(8) ç 0+
17C 6 11 17,022586(19) 193(5) мкç (3/2+)
18C 6 12 18,02676(3) 92(2) мкç 0+
19C 6 13 19,03481(11) 46,2(23) мкç (1/2+)
20C 6 14 20,04032(26) 16(3) мкç [14+6
−5
мкç]
0+
21C 6 15 21,04934(54) <30 нç (1/2+)
22C 6 16 22,05720(97) 6,2(13) мкç [6,1+14
−12
мкç]
0+

Тапăла ăнлантарни тӳрлет

  • Изотоп сарăлни çутçанталăкри объекчĕсече кăтартнă. Ытти çăлкуçсенче урăхла пулма пултараççĕ.

Вуламалли тӳрлет

Асăрхавсем тӳрлет

  1. ^ Данные приведены по G. Audi, A.H. Wapstra, and C. Thibault (2003). «The AME2003 atomic mass evaluation (II). Tables, graphs, and references.». Nuclear Physics A 729: 337—676. DOI:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.003.
  2. ^ 1, 2 тата 3 Данные приведены по G. Audi, O. Bersillon, J. Blachot and A. H. Wapstra (2003). «The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties». Nuclear Physics A 729: 3–128. DOI:10.1016/j.nuclphysa.2003.11.001.

Каçăсем тӳрлет