Куйбышев шыв усравĕ: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п хăш-пĕр вырăнта якатмалли юлчĕ |
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
1-мĕш йĕрке:
'''Куйбышев шывуправĕ''' — [[Атăл]] çинчи чи пысăк [[шывуправ]].
[[1955]]—[[1957]] çулсенче Атăла
Шывуправĕн вăрăммăшĕ 500 çухрăм ытла, чи сарлака вырăнĕ [[Чулман Атăл]] пырĕнче <!-- залив — кӳлмек! --> — 35 çухрăм, шыв тĕкĕрĕн лаптăкĕ — 6,5 пин çм² (юханшывсем хушшинче — тĕнчере пĕрремĕшĕ), пĕтĕм шывĕ — 58 çм³, вĕсенчен 34 çм³ — усăлли. Пӳлнĕ çĕртре тĕксе тăран шывăн çӳллĕшĕ <!-- ăнланмастăп, сăмах купи кăна!!! --> — 29 м. Чикки Атăл тăрăх [[Шупашкар]] тĕлне, [[Чулман Атăл]]па — [[Чуллă Çыр]] патне çитет. [[Чулман Атăл]], [[Сĕве (юханшыв)|Сĕве]], [[Хусан (юханшыв)|Хусан]] тата ытти юханшывсен айлăмĕсене йышăнать.
Шывуправĕн тĕп ĕçĕ — электроэнерги туса кăларасси, пăрахутсене çӳреттерессине лайăхлатасси, хулана шывпа тăрантарасси, ирригаци. Унсăр пуçне, шыв пулă пуянлăхне ӳстерме кирлĕ.
Шывуправ Атăлăн юхăмне питĕ улăштарнă: сток в половодье существенно уменьшился, а в межень — возрос. Хусан патĕнче шывăн çӳллĕш вылянăвĕ халĕ 5—6 м, малтан, шыва пӳличчен 10—11 м çитнĕ пулнă. Атăл 3-5 маларах шăнса ларать, пăртан каярах тасалать. 3-6 çухрăм таврашĕнчи микроклимачĕ, тĕпĕнчи тата çыран хĕррисенчи пулăмсем улшăннă, [[абрази]] тата çыран арканăвĕсем вăйланчĕç, çĕр ишĕлĕвĕсем чылай пулаççĕ. Шыври тата шыв çумĕнчи флорăпа фауна çав тери улшăнчĕç.
[[Категори:Атăл çинчи шывуправсем]]
| |||