Лазер: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
2-мĕш йĕрке:
[[File:Laser.jpg|300px|thumb|right|<center>Лазер ([[NASA]] лабораторийĕ)</center>]]
[[File:Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation.jpg|300px|thumb|right|Лазерла пайăркалав ([[хум тăршшĕ]]сем, çÿлтен аялалла: 405, 445, 520, 532, 635 тата 660 нм.]]
'''Ла́зер''' ({{lang-en|laser}}, [[акроним]]: {{lang-en2|'''l'''ight '''a'''mplification by '''s'''timulated '''e'''mission of '''r'''adiation}} «[[çутă|çутта]] [[хистевлĕ пайăркалав]]па вăйлатни»), е '''оптикăлла квантла генера́тор''' — [[Лазера уçлани|уçлав]] энергине ([[çутă]]лла, [[электро]]лла, [[ăшă|ăшăлла]], [[хими|химилле]] тата ытти те) [[Лазера уçлани|уçлав]] энергине [[Когерентлăх (физика)|когерентлă]], [[монохроматикăлла пайăркалав|монохроматикăлла]], [[электромагнитла хум пляризацийĕ|поляризациленĕ]] тата уйрăм ене хĕсĕннĕ пайăркалав юхăмĕн энергине куçаракан (трансформацилекен) хатĕр.
 
Лазерăн физикăлла никĕсĕ — [[хистевлĕ пайăркалав|хистевле (индукциленнĕ) пайăркалавăн]] [[квантла механика|квантла механикăлла]] пулăмĕ. Пайăркалав улшăнми [[хăват]]па, татăлмасăр е пысăк хăватсене çитекен [[импульс]]семпе пулса иртме пултарать. Хăшпĕр чухне лазерăн ĕçлев элементне оптикăлла вăйлатавăш пек (тепĕр çăлкуçран пайăркалантарма) усă кураççĕ. Лазер тĕсĕсем нумай, ĕçлев талккăшĕ пек [[япалалăх]] [[агрегатла тăрăм]]ĕсем пурте пулаççĕ. <!--Некоторые типы лазеров, например, [[лазер на красителях|лазеры на растворах красителей]] или полихроматические [[твердотельный лазер|твердотельные лазеры]], могут генерировать целый набор частот ([[Нормальные колебания|мод]] оптического резонатора) в широком спектральном диапазоне. Габариты лазеров разнятся от микроскопических для ряда [[лазерный диод|полупроводниковых лазеров]] до размеров футбольного поля для некоторых лазеров на [[неодим]]овом стекле. Уникальные свойства излучения лазеров позволили использовать их в различных отраслях [[наука|науки]] и [[техника|техники]], а также в [[быт]]у, начиная с чтения и записи [[компакт-диск]]ов, [[штрих-код]]ов и заканчивая исследованиями в области [[управляемый термоядерный синтез|управляемого термоядерного синтеза]].-->
{{Cleanup}}
Лазерсем мӗн пултарнӑранпах"паллӑ мар проблемӑсене татса пама хатӗр" тесе шутланӑ. Яланхи пекех, вӗсем наукӑпа техникӑн нумай отраслӗсенче анлӑн усӑ кураҫҫӗ (компакт-дисксене выляса яракансем, лазерлӑ принтерсем, штрихкодсем, лазер указкисем т.ыт. те). Сӳс энергине ҫӑмӑллӑнах ҫитсен, вӑл локаллӑ соединенисемпе механически доработкӑсем тума пултарать (касни, шӑратса сыпни, пайка, гравировка). Зонӑн тӗрӗс тӗрӗслевне яланхи меслетпе (сӑмахран, керамикӑпа металл шӑратса сыпас) пурнӑҫа кӗртме пултарать. Лазера микроэлектроникӑра ҫут ҫанталӑк материалӗсемпе (ҫурма проводник кристалӗсемпе, пичет платйи ҫинче ятарласа тунӑ ҫинҫе наночастицӑсемпе усӑ курма пултараҫҫӗ). Лазер маркировкипе художество гравировкине тӗрлӗ материалтан тунӑ изделисен гравировкипе усӑ кураҫҫӗ. Лазерсемпе ҫиелтен витнӗ материалсемпе усӑ кураҫҫӗ (лазерлӑ ҫӑмӑллӑх, лазерлӑ шӑрату, вакуаллӑ-лазерлӑ направлени). Вӗсене материал механикӑлла витӗм кӳмест, ӑшӑтмалли вырӑн пӗчӗк, ҫавӑнпа та пысӑках мар термика деформацийӗсем ҫеҫ йӗркеленеҫҫӗ. Унсӑр пуҫне, технологи процесне пӗтӗмпех автоматизациленӗ. Ҫаксене пурне те вӑл тӗп-тӗрӗс те тухӑҫлӑ тӑвать.<ref>[https://wattsan.com/laser-metal-cutter-machine-guide/ Метала лазерлӑ касмалли станок мӗн вӑл?]</ref>