Автобус: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
4-мĕш йĕрке:
 
== Истори ==
Автобус умӗн дилижанссемпе омнибуссем, утлӑ транспортри нумай вырӑнлӑ урапасем, омнибус хулара пассажирсене турттарнӑ, омнибусӗ маршрут транспорчӗ пулнӑ, дилижанс вара хуласем хушшинчи транспорт пулнӑшутланнӑ.
 
Тӗнчери чи пӗрремӗш автобус 1801 ҫулта Ричард Тревитик тунӑ (вӑлах акӑлчансен пӗрремӗш пӑравусӗн изобретителӗ шутланать). Унӑн автобусӗн демонстрацийӗ ҫав ҫулхи декабрӗн 24-мӗшӗнче Кэмборнра (Корнолл, Англи) пулнӑ. Вӑл 8 пассажир турттарма пултаракан машина пулнӑ.
 
Пӗрремӗш электричествоэлектроавтобуса автобусӗ лондонраЛондонра 1886 ҫулта ҫуралнӑăсталанӑ. ВӑлУнăн вӑтам хӑвӑртлӑхпахӑвӑртлӑхĕ — 11,2 ҫухрӑм/чсех.
 
1899 ҫулта Санкт-Петербургра вырӑс инженерӗ И.В. Романова электричество электро-омнибусӗн проектне тӑратнӑтунӑ, вӑл пӗр вӑхӑтрахçав татавӑхӑтра тӑванвăл ҫӗршывӑнҫӗршыври пӗрремӗш автобусӗавтобус шутланнӑ. Тӗрлӗ омнибус ҫӑлкуҫӗсем тӑрӑх, омнибус 16-мӗш пассажиртан пуҫласа 20 пассажир таран (И.В. Романов тӗрлӗ пассажир вырӑнӗсем валли электричество омнибусӗсен тӗрлӗ моделӗсене тума палӑртса хунӑ) тататурттарнă, 11 ҫухрӑмҫухрӑма таранçити саланмакайма пултарнӑ (ч. 1901 ҫулта ăна Техника экспертиэкспертиза комиссийӗ Петербургра эксплуатаци тума юрӑхлӑ тесе йышӑннӑ). Романов омнибусӗсене тӑтӑшахкĕçех маршрута ҫӳретметухма ирӗк пачӗпанă. АнчахÇав та акционерсемпе Романсен вӑй-хӑвачӗсене хӑратса янӑ финанс условийӗсене влаҫсем хӑйсен идейине пурнӑҫлайман.[1] Пӗр Вӑхӑтрахвăхăтрах, ҫав 1901 ҫулта, мускавриМускаври "Дукс" заводрасавутра унӑн конкуренчӗсемпеконкуренчӗсем электричество автобусӗсенхăвачĕпе партийӗкуçакан автобуссен партине туса лартнӑ. ВӗсемАвтобуссем 20 ҫухрӑмҫухрӑма хӑвӑртлӑхнеçити хӑвӑртлӑх аталантарма пултаракан вырӑнтиавтобуссене пуçтарнă, вĕсем автобуссем/60 ҫухрӑма кӗмелли ҫулсити пулнӑçӳренĕ.
 
Бензинпа ӗҫлекен шалтишалта ҫунӑвӗнҫунтаракан двигателӗпедвигательпе çӳрекен тӗнчери пӗрремӗш автобуса Германире 1894-1895 çулта "Бенц" савутра туса кăларнӑ. Унăн салуннесалунĕнче 8 пассажир вырнаçма пултарнă, вăл Зиген, Нефен тата Дойцӑ герман хулисем хушшинче 15 мӗш километр трассӑпа ҫӳренӗ. Раҫҫейре шалта çунтаракан двигательпе кусакан пӗрремӗш автобуса Санкт-Петербургра 1903 ҫулта "Фрезе" фирмăн хапрăкĕнче хатĕрлесе кăларнă. Унӑн 10 ҫын вырнаҫмалли кузов пулнă. Автобус ҫине 10 лаша вӑйӗллĕ пӗр цилиндрлă мотора лартнӑ. Автобус сехетре 15 ҫухрӑм хăвăртлăхпа çӳренĕ.
 
Лондонра хулан пӗрремӗш шалта çунтаракан двигательпе куçакан автобусĕ 1903 çулхи акан 12-мӗшĕнче маршрут ҫине тухнӑ.