Гражданлăх: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
13-мĕш йĕрке:
* Тăпра (çĕр) тивĕç-ирĕкĕпе (лат. Jus soli) - ача патшалӑх территорийӗнче ҫуралнипе гражданлӑха туянать. Ҫурални ҫинчен калакан çирĕплетекен гражданлӑх ҫинчен калакан çирĕплетекене пурнăçа кĕртет. Гражданлӑхран тухма е гражданлӑха туртса илме юрамасть, ӑна ҫӑмӑллӑнах ҫӗнӗрен пама пултараҫҫӗ (АПШ тата ыт. те);
* Еткерлӗхпе — Европӑри хӑш-пӗр ҫӗршывсен саккунлăхĕсенче сайра тӗл пулакан форма. Сӑмахран, Латви Республикинчи граждансем 1940 ҫулхи çĕртмен 17-мӗшӗччен хӑйсен тивĕç-ирĕкĕсене хăйсен нĕселĕсене параҫҫӗ. "Юн тивĕç-ирĕкĕпе" танлаштарсан, ача ашшӗ-амӑшӗ, Латви гражданӗсем, пепке ҫураличченех юридици майĕпе вилнӗ пулсан лару-тӑрӑва тишкермелле пулать. Кун пек чухне тин ҫуралнӑ ачасен гражданин статусне ашшĕ-амăшĕ 1940 ҫулхи çĕртмен 17-мӗшӗнче епле статуслă пулнинчен килет. Ҫак практикӑна Румынире те тытса пыраççĕ.
* Натурализаци (тымарланасситымарланни) - кӑмӑл туртнипе гражданлӑха кӗни. Гражданлӑха йышӑнмалли йӗркене патшалӑх саккунӗсем йӗркелесе пыраҫҫӗ. Гражданлӑха туянас тесен нумай малсăлтава (чӗлхене пӗлни, пурӑнмашкăн ҫурт-йӗр пурри т. ыт. те) пӑхӑнмалла. "Натурализаци" термин (naturalisation) тахсанах граждансен (е патшалӑх ҫыннисен) ҫутҫанталӑк (natural) тивĕç-ирĕкĕсене илмеллине пӗлтерет. Натурализаци шайӗнче çак формăсем пулаҫҫӗ:
* Регистрацилени — граджанлăха нимле хушма малсăлтавсăрах пайăр çын ыйтса çырнипе туянтарни (яланхи çак мелпе усă курма пултаракан пайăр çынсене саккунпа палăртнă);
* ГражданлӑхГражданлӑха парасси вӑлпарнелени - гражданлӑха патшалӑх пуҫлӑхӗ пӗр-пӗр тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн хисеплесе пайăр çынна парнелени (енчен те ҫавнашкал саккунсемпетумашкăн пӑхсасаккунсем хӑварнӑирĕк пулсанпараççĕ) чыслӑ парне.
* [[Оптаци]] - патшалӑх чиккисене улӑштарнӑ чухне гражданлӑха суйласа илни. Оптаци процедурине ҫавнашкал патшалӑхсен пӗтӗм тӗнчери договорӗсемпе йӗркелесе пыраҫҫӗ.
* [[Трансферт]] - пĕр çĕршывхçĕршыв тепĕрне хăйĕн территорине панă чухне çав территорире пурăнан халӑх пӗр гражданлӑхран тепӗр гражданлăха куçни.
 
Хӑш-пӗр ҫӗршывсенче (Антигуапа Барбуда, Сент-Люсия, Доминика тата ыт.те) ҫӗршыв экономикине инвестицисем туяннӑ чухне куҫман пурлӑх туянма е ҫӗршыв экономикине инвестицисем илме пултараҫҫӗ. Гражданлӑха инвестицисем илме тата Европӑра ("Ылтӑн виза" Ятлӑ Португали, Великобритани, Латви тата т.ыт. те) тата Кариб бассейнӗнчи (Сент-Китс, Невис, Гренада тата ыт. те) ҫӗршывсенче гражданлӑх туянас тесе анлӑ сарӑлнӑ. Гражданлӑха илес тесе заявитель темиҫе стади — АЯЛТАН (пурӑнма пӑхма), ПМЖ (кулленех пурӑнакан вырӑн), натурализаци (гражданлӑх илес) процедурипе тӳрремӗн иртет. Гражданлӑха йӗркелемелли Процедура ҫӗршыв саккунӗсене шута илсе пурнӑҫлать.