Авеста: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
34-мĕш йĕрке:
Пĕрремĕш Видевдад-саде авеста тексчĕ [[Оксфорд]] библиотекине 1723 çулта [[Сурат]] сутăçĕ илсе килнĕ, анчах никам та вулама пултарайман. XVIII ĕмĕрĕн варринче франци ăсчахĕ Анкетиль Дӳперрон ([[1731]]—[[1805]]), Ĕнчĕне 1755 çулта ахаль салтак пулса кайсан, [[парссем|парссен]] пĕр мăчаварĕпе тусласшан çеç (пĕрлĕхĕ хирĕç пулсан та) Авеста тексчĕсене вулама тата куçарма вĕреннĕ 1762 çулта Францие таврăнсан, Король библиотекине 180 авеста, пехлеви, перс тата санскрит сăртăш алçырăвесене парнеленĕ. 1771 çулта вăл Европăра Авестăна [[франс чĕлхи]]не куçарса кăларнă, 1776 çулта [[Рига|Ригăра]] пĕрремĕш нимĕçле куçарнисем тухнă.
 
ДӳперронЧи малтанах Авестăна Европăри публика тата ăсчахсем тиркесе-сивлесе йышăннă. Анкетиль-Дюперрона пĕрмаях суеçĕ тесе айăпланă, вара вăл чухăна ӳксе вилнĕ. Дюперрон, [[Çутĕç самани]]н пайăр ăсчахĕ, Авестăна тĕпченисĕр пуçне Тухăçри урăх тĕн тексчĕсемпе ĕçленĕскер (вăл çавăн пекех фарсирен [[Упанишадсем]] куçарнă), этемлĕх кун-çулĕн кулленхи пурăнăçĕн тĕрлĕ тĕсĕсене хаклама, вырăна хума ӳкĕтленĕ. Унăн шухăшĕпе, çак евĕрсăваплăх таса текстсемтексчĕсем этемлĕхĕн пĕрлĕ этеплĕхпĕрлехи пуянлăхĕкультура шутнепуянлăхне кĕреткĕреççĕ, вĕсем пурмĕнпур çыншăн та ăсхал çăлкуçĕ пулатьпулаççĕ.
 
Авестăн сĕмĕ Тухăç та, Анăç та философи шухăшĕсенче курăнать. Г. [[Гегель]] ([[1770]]—[[1831]]) çырнипе, сăртăш тĕн системи икĕ хирĕç вăйсем — Ырлăхпа Усаллăх — кĕрешнине кăтартать. Й. [[Йохан ВольфканкВольфканг КоĕттеГёте|Коĕттĕн]] (1749—1832) чи паллă «Анăç-Тухăç диванĕ» ĕçĕнче «Авалхи перси тĕнĕн халалĕ» сăвă пур. Унта сăвăç Авестăри ĕненӳпе çутă тĕттĕмрен вăйлă пулнине кăтартать. Сарутуштра гимнĕн шухăшĕ-сăнарĕпе психофизика параллелизмĕ теорийĕн никĕсне хураканĕн — Теодор Фехнерĕн ([[1801]]—[[1887]]) — чун кăмăлне хускатать. Анчах та Ф. [[Ницше]] «Сарутуштра çапла каланă» паллă кĕнекинче пӳлĕхçĕне халăх йăхне тытса тăракан «çӳл-этем» шухăшне хăйĕнчен хушса кĕртет.
Дӳперрон, [[Çутĕç самани]]н пайăр ăсчахĕ, Авестăна тĕпченисĕр пуçне Тухăçри урăх тĕн тексчĕсемпе ĕçленĕскер (вăл çавăн пекех фарсирен [[Упанишадсем]] куçарнă), этемлĕх кун-çулĕн кулленхи пурăнăçĕн тĕрлĕ тĕсĕсене хаклама, вырăна хума ӳкĕтленĕ. Унăн шухăшĕпе, çак евĕр таса текстсем этемлĕхĕн пĕрлĕ этеплĕх пуянлăхĕ шутне кĕрет, вĕсем пур çыншăн та ăсхал çăлкуçĕ пулать.
 
Авестăн иккĕмĕш кăларăмне нимĕç чĕлхине куçарса, [[1776]] çулта Ригăра çутта кăларнă.
 
Авестăн сĕмĕ Тухăç та, Анăç та философи шухăшĕсенче курăнать. Г. [[Гегель]] ([[1770]]—[[1831]]) çырнипе, сăртăш тĕн системи икĕ хирĕç вăйсем — Ырлăхпа Усаллăх — кĕрешнине кăтартать. Й. [[Йохан Вольфканк Коĕтте|Коĕттĕн]] (1749—1832) чи паллă «Анăç-Тухăç диванĕ» ĕçĕнче «Авалхи перси тĕнĕн халалĕ» сăвă пур. Унта сăвăç Авестăри ĕненӳпе çутă тĕттĕмрен вăйлă пулнине кăтартать. Сарутуштра гимнĕн шухăшĕ-сăнарĕпе психофизика параллелизмĕ теорийĕн никĕсне хураканĕн — Теодор Фехнерĕн ([[1801]]—[[1887]]) — чун кăмăлне хускатать. Анчах та Ф. [[Ницше]] «Сарутуштра çапла каланă» паллă кĕнекинче пӳлĕхçĕне халăх йăхне тытса тăракан «çӳл-этем» шухăшне хăйĕнчен хушса кĕртет.
 
Европа чĕлхине (франци) Авестăна пĕрремĕш Анкетиль-Дюперрон куçарса [[1771]] çулта пичетлет.
 
== Вырăсла куçарни ==