Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Chuvash2017 (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
KRAYNBCHR (Сӳтсе яв | хушни)
Каçăсем хушни
235-мĕш йĕрке:
Çĕртмен 22-мĕшĕнче румын тата нимĕç çарĕсем [[Прут (юханшыв)|Прут]] урлă каçнă, çаплах [[Тăнай (юханшыв)|Тăнай]] урлă каçма тăрать, анчах та совет çарĕсем вĕсене чарнă та румын территоринче плацдарма туртса илнĕ. Çапах та 1941 ç. утă-авăн уйăхĕсенче нимĕçсен пулăшăвĕпе румын çарĕсем пĕтĕм [[Бессараби]]е, [[Буковина|Буковинăна]] тата [[Днестр (юханшыв)|Днестрпа]] [[Кăнтăр Буг (юханшыв)|Кăнтăр Буг]] хушшинчи çĕре (тĕплĕнрех [[Молдавăри хӳтĕлев операцийĕ]], [[Румыни Иккĕмĕш Тĕнче вăрçинче]] статьясене вулăр) оккупациленĕ.
 
[[File:Ussr0437.jpg|right|thumb|[[Родина-мать зовёт!]] — Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин пĕрремĕш кунĕсен плакачĕ|ссылка=Special:FilePath/Ussr0437.jpg]]
1941 çулхи çĕртмен 22-мĕшĕнче, 12 сехетре Молотов СССР гражданĕсене [[1941 çулхи çĕртмен 22-мĕшĕнче В. М. Молотов радиопа калаçни|радиопа официаллă чĕнсе каланă]], Германи СССР çине тапăннă, тăван çĕршывăн вăрçи пуçланнă пирки пĕлтернĕ.
 
305-мĕш йĕрке:
 
== Нимĕçсен оккупаци режимĕ ==
[[Ӳкерчĕк:Военная марка Смерть немецким захватчикам!.jpg|left|thumb|220px|[[СССР|Совет]] [[почтă маркки]]|ссылка=Special:FilePath/Военная_марка_Смерть_немецким_захватчикам!.jpg]]
{{Main|СССР территорине Германи тата тăмарĕсем оккупацилени (1941—1944)}}
СССР çине тапăннине Китлĕр «[[Хĕрес харçи]]» вырăнне хунă, ăна вăл террор меслечĕсемпе туса шутланă.
331-мĕш йĕрке:
 
Шкулта вĕренме тивĕçлĕ йĕрке тунă, наци идеологине хирĕçлĕ мар совет кĕнекисемпе усă курма палăртнă. Ачисене шкула яман ашшĕ-амăшне штрафланă. Вĕрентӳçсемпе малтан гестапăра калаçу ирттернĕ, вĕсене икĕ эрнеллĕ политика курсĕсенче пĕлӳ панă. 1943 çулхи ака уйăхĕнчен историне вĕрентме чарнă та «хальхи пулăмсен урокĕсене» ирттернĕ, вĕсенче нимĕç хаçачĕсемпе тата нимĕçсен ятарлă политика брошюрисемпе усă курмалла пулнă. Чиркӳ çумĕнчи шкулсенче [[Тĕн|Турă саккунне]] вĕрентме ача-пăча ушкăнĕсене йĕркеленĕ. Çав вăхăтрах оккупантсем библиотекăсенчи чылай кĕнекене пĕтернĕ.
[[File:Russe muss sterben.JPG|thumb|right|250px|Вермахтăн вăрçă çын ушкăнĕн фотографийĕ. Шкул хăми çине пурăпа çырнă: «Пире пурăнмашкăн вырăссен вилмелле» ({{lang-de|Der Russe muβ sterben, damit wir leben}}). [[Брянск облаçĕ]], [[юпа, 2]], [[1941]].|ссылка=Special:FilePath/Russe_muss_sterben.JPG]] çул
 
Чылай вырăнта оккупаци тапхăрĕ икĕ-виçĕ çул тăсăлнă. Нимĕçсем кунта 18-45 çулсенчи совет гражданĕсене ([[еврейсем|еврейсене]] — 18-60 çулсенчисене <ref>П. Феррис. З. Фрейд, также Max Liebster: Hoffnungsstrahl im Nazisturm. Geschichte eines Holocaustüberlebenden; Esch-sur-Alzette, 2003, [Освенцим]</ref> çирĕп ĕçлев тивĕçне кĕртнĕ. Сиенлĕ ĕçре те 14—16 сехет муритленĕ. Ĕçлеменшĕн тата ĕсрен аяккалла пăрăннăшăн, тапăчсене пурнăçламаншăн, кăшт кăна пăхăнманшăн, çаратнă-пусмăрланă чухне хирĕç тăнăшăн, совет [[Совет партизанĕсем Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçинче|партизанĕсене]] пулăшнăшăн, [[Совет Союзĕн коммунистсен партийĕ|коммунистсен партин]] тата [[ВЛКСМ|комсомол]] пайташĕ, [[Холокост|еврей нациллĕ]] пулнăшăн тата пач сăлтавсăрах персе пăрахнă, çакнă, чун тухичченех хĕненĕ. Штрафсемпе асаплантарнă, концлагере хупнă, выльăх-чĕрлĕхе туртса илнĕ тата ыт. Нимĕçсен репрессине чи малтанах славянсем, еврейсем тата [[Чикансен геноцичĕ|чикансем]], çаплах, нацистсен шучĕпе, «çынмаррисем», лекнĕ. Вара, Беларуçре пурăнан кашни виççемĕш çынна вĕлернĕ<ref>[http://archives.gov.by/index.php?id=704880][http://www.e-slovo.ru/362/3pol1.htm]</ref><ref>[http://www.logoysk.gov.by/istoriko-geograficheskaya-spravka/gosudarstvennyi-memorialnyi-kompleks-hatyn.html ГМК «Хатынь»<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref><ref>[http://belembassy.co.il/index.php?cat_id=14]</ref>.
669-мĕш йĕрке:
 
== Каçăсем ==
*[http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=13487 75-ая годовщина победы в ВЕЛИКОЙ ОТЕЧЕСТВЕННОЙ ВОЙНЕ 1941-1945 гг.]
* [http://www.otvaga.ucoz.ru "ОТВАГА" сайчĕ. вооружения пехоты ВОВ]
*[http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_irbis&view=irbis&Itemid=1411 Великая Отечественная война в истории Чувашии] : электронная коллекция
*[http://www.nbchr.ru/virt_vov/index.htm Войны священные страницы: писатели Чувашии в Великой Отечественной войне] : виртуальная выставка
*[http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=13580:elektronnaya-kollektsiya-knigi-izdannye-v-chuvashii-v-period-velikoj-otechestvennoj-vojny&catid=8&Itemid=1190 Книги, изданные в Чувашии в период Великой Отечественной войны] : электронная коллекция
*[http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=1512&Itemid=480 КНИГИ ВОЕННОГО ЛИХОЛЕТЬЯ]: Книги, изданные в Чувашии в 1941-1945 гг. : виртуальная выставка
*[http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=6267 О тружениках тыла Чувашии]
*[http://www.nbchr.ru/BooksVOV/index.html Читаем детям о Великой Отечественной войне : аудиокнига]
*Периодические издания Чувашии 1941-1945 гг. : [http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_irbis&view=irbis&Itemid=1406 газета "Красная Чувашия"] : электронная коллекция
*Периодические издания Чувашии 1941-1945 гг. : [http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_irbis&view=irbis&Itemid=1407 газета  "Чӑваш коммуни"] : электронная коллекция
*[http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_irbis&view=irbis&Itemid=1386 Произведения чувашских писателей о Великой Отечественной войне]
*[http://www.nbchr.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=8321&Itemid=6024 Семьдесят рассказов о войне] : виртуальная выставка
*[http://nasledie.nbchr.ru/nasledie/literatura/stikhi-o-vojjne-chuvashskikh-pisatelejj/ Стихи о войне чувашских писателей на чувашском языке]
* [http://www.otvaga.ucoz.ru "ОТВАГА" сайчĕ. вооружения пехоты ВОВ]
* [http://russia.iratta.com/19.php Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи]
* [http://www.diament.ru "Çурçĕр флочĕ Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи" - Роберт Диамент фотоархивĕ]