[[File:Centripetal force.svg|thumb|200 px|Варринелли F вăй m массăллă тата V хăвăртлăхпа O пăнчă тавра r радиуслă çаврака траекторипе куçакан ĕскере тÿрĕ йĕртен пăрать]]
'''Варринелли вăй''' — [[ĕскер]] çине тивекен [[вăй]]сен çав пайĕ, хăшĕ ăна çаврăмла траекторипе куçма хистет; уйрăм пăнчăри ку пай çав пăнчăри самантлăх [[хăвăртлăх]]па перпендикулярлă<ref>Центростремительная сила / Самсонов В. А. // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.</ref>.
Кукăрлăхăн <math>r</math> радиусĕллĕ траектори пултăр тесен, ак çакăн пек варринелли вăй кирлĕ: <math>F_c = m a_c = m \frac{v^2}{r} = m \omega^2 r</math>, кунта <math>a_c</math> — çав пăнчăри [[варринелли хăвăртлану]], <math>m</math> — ĕскерен [[масса|масси]], <math>v</math> — унăн çав пăнчăри [[хăвăртлăх]]ĕ, <math>\omega</math> — çав пăнчăри кĕтесле хăвăртлăхĕ.
== Вуламалли ==
* Фриш С. А. и Тиморева А. В. Курс общей физики, Учебник для физико-математических и физико-технических факультетов государственных университетов, Том I. М.: ГИТТЛ, 1957