Ыт-тĕкел (физика): версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни)
667300 хутшăнакан Улпут Тихон (сӳтсе яв) кĕртнĕ № улшăнăва тавăрнă
Тэг: Пӑрахӑҫла
Ăшне улăштарчĕ "{{delete}}"
Тэг: ылмаштарни
1-мĕш йĕрке:
{{delete}}
{{Пĕлтерĕшсем|Ыт-тĕкел (пĕлтерĕшсем)}}
'''Ыт-тĕкел''' ( е '''ыт-тĕкеллĕх''') — физикăлла капăн пĕр-пĕр дискретлă трансформацисем вăхăтĕнче хăйĕн плюслăх-минуслăхне сыхлаяс (е хирĕçле паллăллă пулаяс) палăрăмĕ. Ку япала +1 е −1 хисепсемпе палăрăнать.
 
: {{math|''A′ {{=}} P·A''}},
кунта
* {{math|''A, A′''}} — инверси умĕнхи тата хыççанхи физикăлла кап;
* {{math|''P''}} — {{math|''A''}} капăн ыт-тĕкеллĕхĕ.
 
Ыт-тĕкеллĕх уйрăмах [[Квантла физика|квантла физикăра]] пысăк пĕлтерĕшлĕ, мĕншĕн тесен [[хум функцийĕ]]н палăрăмĕ çавнашкал. Хум функцийĕ пĕрче ([[атом]]а, [[нуклонсар]]а) палăртать те, çавăнпа ун енĕсем пĕрче хăйне те пырса тивеççĕ.
 
Плюслă ыт-тĕкеллĕхлĕ капсене '''ытă (ыт)''' капсем теççĕ, минуслисене — '''тĕкел'''. Кап ыт е тĕкел пуласси унăн математикăлла енĕсенчен килет; тĕрĕсрех: çак физикăлла капа кăтартакан математикăлла объектăн инверсиленекен параметр тĕлĕшĕнчи трансформацилле енĕсенчен. Капсен палăртнă трансформацисем тĕлĕшĕнчен ыт-тĕкеллĕх тавраш пулмасса та пултарать.
 
Ыт-тĕкеллĕх мультипликативлă кап: темиçе хускалми пайран тăракан тытăмăн ыт-тĕкеллĕхĕ хайхи пайсен ыт-тĕкеллĕхĕсен хутланăвĕпе тан.
== Каçăсем ==
* {{cite book
|title=Introduction to High Energy Physics
|last=Perkins
|first= Donald H.
|year= 2000
|isbn= 9780521621960
}}
*Sozzi, M. S. (2008). Discrete symmetries and CP violation.{{cite book
|last1=Sozzi |first=M. S.
|year=2008
|title=Discrete symmetries and CP violation
|publisher=[[Oxford University Press]]
|isbn=978-0-19-929666-8
}}
*Bigi, I. I.; Sanda, A. I. (2000). CP Violation. Cambridge Monographs on Particle Physics, Nuclear Physics and Cosmology{{cite book
|last1=Bigi |first=I. I.
|last2=Sanda |first2=A. I.
|year=2000
|title=CP Violation
|series=Cambridge Monographs on Particle Physics, Nuclear Physics and Cosmology
|publisher=[[Cambridge University Press]]
|isbn=0-521-44349-0
}}
*Weinberg, S. (1995). The Quantum Theory of Fields. {{cite book
|last1=Weinberg |first1=S.
|year=1995
|title=The Quantum Theory of Fields
|publisher=[[Cambridge University Press]]
|isbn=0-521-67053-5
}}
 
[[Категори:Сыхланнăлăх саккунăсем]]
[[Категори:Квантла хисепсем]]
[[Категори:Физика]]
 
{{phys-stub}}