Электрон: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Тэг: Пӑрахӑҫла
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни)
664253 хутшăнакан Сыночек Тихона 2019 (сӳтсе яв) кĕртнĕ № улшăнăва тавăрнă
Тэг: Пӑрахӑҫла
17-мĕш йĕрке:
}}
 
'''Электрон''' (''e'', ''e<sup>-</sup>'') — тăнăçлă [[элементарлă пĕрчĕ]], япалан тĕп тытăмлăхĕн пайĕ. Электронсенчен пур япаласен [[атăм]]ĕн [[атăмăн орбити|электронлă пĕлĕтлĕхĕ]] тытăнса тăрать. Электронсен куçăнăвĕнчен нумай электропулăмсем пулаççĕ, çавсем хушшинче металсенчи тата вакуумри [[электроюхăм]].
Электронăн авăрĕ пайланманлă −1,60217653(14)•10<sup>−19</sup>&nbsp;[[Кулон|Кл]] (е 4,803×10<sup>−10</sup> СГСЭ виçе СГС системинче). Çак электро авăр виçипе ытти элементарлă пĕрчĕксен авăрĕсене (вĕсен авăрĕ çуклă мар) палăртаççĕ. Электронăн лăпкăлăх йывăрăшĕ 9,1093826(16)•10<sup>−31</sup>&nbsp;кг танлашать.
 
23-мĕш йĕрке:
 
Кристаллăн [[Периодикăллă потенциалри пĕрчĕ|Периодикăллă потенциалĕнче]] электрона [[квазипĕрчĕ]] пек пăхаççĕ, унăн [[эффективлă йывăрăш]]ĕ электронăн [[тăнăçри йывăрăшĕ]]нчен уйрăлса тăрать.
 
Атомĕнче миçе протон (+) çавăн чухлĕ электрон (-). Электронĕ протонĕнчен нумайрах (+), сахалрах (-) пулсан ион пулса тăрать.
 
== Электронăн этимологийĕ тата ăна тĕпчесе уçни ==
Йӗрке 39 ⟶ 37:
* [[Электронлă литографи]]
* [[Электронлă лампа]]
* [[Позитрон]]
 
{{Элементарлă пĕрчĕсем}}