30
правок
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни) Нет описания правки |
(Молекулăсанчен тăрать, молекулисем атомсанчен тăрать) Тег: отмена |
||
'''Япалалăх''' — [[Матери (физика)|матери]] хорми, [[Уй (физика)|уйпа]] танлаштарса пăхсан, [[тӳлек йывăрăшĕ]] пур.
Япалалăх [[элементарлă пĕрчи|пĕрчĕсенчен]] тытăнса тăрать, вĕсем хушшинче тăтăшах [[электрон]]сем, [[протон]]сем тата [[нейтрон]]сем тĕл пулаççĕ. Юлашки иккĕшсем [[атом тĕшши]]сене, пурĕ те пĕрле — [[атом]]сене, [[молекула|молекулăсене]], [[кристалл]]сене т. ыт. тăваççĕ
== Вуламалли ==▼
Биологире '''Япалалăх''' — клетка [[органелла|органелли]] шутне кĕрекен [[Тĕртĕм (биологи)|организм тĕртĕмне]] тăвакан [[Матери (физика)|матери]] хорми.
== Малтанхи палăртăвĕ ==
'''Япалалăх''' — [[Матери (физика)|матери]] хорми, [[уй (физика)|уйпа]] танлаштарсан, [[йывăрăшĕ покоя|йывăрăшĕ]]. Япалалăх [[элементарлă пĕрчĕ|пĕрчĕсенчен]] тытăнса тăрать, вĕсен хушшинче тăтăшах [[электрон]]сем, [[протон]]сем тата [[нейтрон]]сем. Иккĕ юлашкинчисем [[атом тĕшши]]сене, пурĕ те пĕрле — [[атом]]сене, [[молекула|молекулăсене]], [[кристалл]]сене тата ытти объектсене тăваççĕ.
== Япалалăхпа уй хушшинчи уйрăмлăх ==
Уйăн, япалалăхпа танлаштарсан, вĕçĕмсĕрлĕхпе пахаланать; электромагнит, гравитаци, ядерлĕ вăйсен, тĕрлĕ элементарлă пĕрчĕсен хум уйĕсем пур.
Халĕ çутçанталăка тĕпчев йĕркипе япалалăхпа уйа пĕр тĕслĕтесе уйăрмаççĕ, вĕсем тĕрлĕ корпускула-хум (икĕ тĕслĕ?) пĕрлĕ çутçанталăк пулăмĕсем. Уйпа япалалăх тачă çыхăнăвне тĕпчени материал тĕнчин хормипе тытăмĕн пĕрлĕхне ăнлантарса парать.
Пĕр тĕслĕ япалалăхăн [[тачăлăх]]ĕ — япалалăх йывăрăшне унăн калăпăшĕ çине пайлани — пур:
*Химия: Справ. изд./ В. Шретер, К.-Х. Лаутеншлегер, Х. Бибрак и др.: Пер. с нем. — М.: Химия, 1989.▼
<math>\rho = \frac{m}{V} </math>
куунта ''ρ'' — япалалăхăн тачăлăхĕ, ''m'' — япалалăх йывăрăшĕ, ''V'' — япалалăх калăпăшĕ.
[[Категори:Хими]]▼
[[Категори:Япалалăх]]▼
Физика уйĕсен çакăн пек тачăлăх çук.
[[Категори:Йăмлăх]]▼
== Япалалăх пахалăвĕсем ==
== Химири япалалăх ==
=== Япалалăх тĕрлĕхĕ ===
=== Агрегатлă тăрăмсем ===
{{main|Агрегатлă тăрăмсем}}
==== Кристаллсем ====
{{main|Кристаллсем}}
=== [[Органик япалалăхĕ]]сем ===
* [[Тăварсем]]
=== [[Органик япалалăх]]сем ===
* [[Амидсем]]
* [[Аминсем]]
* [[Кетонсем]]пе [[альдегидсем]]
* [[Нитрилсем]]
* [[Ахаль эфирсем]]
* [[Хутлă эфирсем]]
* [[Спиртсем]]
* [[Углеводородсем]]
* [[Этилен]]
▲* Химия: Справ. изд./ В. Шретер, К.-Х. Лаутеншлегер, Х. Бибрак и др.: Пер. с нем. — М.: Химия, 1989
==Çавăн пекех пăхăр==
* [[Пайăрка]]
* [[Анти-япалалăх]]
* [[Тӳнтер япалалăх]]
{{Матери}}
{{каçă çук}}
[[Категори:Хими япалалăхĕ|*]]
|
правок