Хвети: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п Откат правок Император Тихон (обсуждение) к версии Ellodanis5 Тэг: Каялла тавăр |
|||
1-мĕш йĕрке:
{{toc-right}}
'''Хвети''' — [[Чăваш чĕлхи|чăвашла]] юрăсем хайланă [[автор]]. Культура уçлăхĕнче ''Чăваш Хвети'' тесе асăнни те курăнкалать.<ref>[http://enc.cap.ru/?t=prsn&lnk=2998 ЧУВАШСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ ]</ref> [[1810]]-мĕш çул тĕлнелле çуралнă тесе шутлаççĕ. Ăçта çурални те, мĕн ĕçлесе пурăнни те, хăçан вилни те паллă мар. Хутла пĕлнĕ е пĕлмен — ку та уçăмсăр.
== Юррисене çырса илни ==
Хвети юррисене [[Ознобишин Дмитрий Петрович|Д.П.Ознобишин]] ([[1804]]-[[1877]]) [[1833]]-мĕш çулта çырса илнĕ. [[Хусан]]ти "Заволжский Муравей" журналта çав çултах "Чувашская песня" статьяра пичетлесе кăларнă. [[1834]]-мĕш çулта [[Фукс Александра Андреевна|А.А.Фукс]] (?-[[1853]]) "Поездка из Казани в Чебоксары" [[Тĕрленчĕк|тĕрленчĕкĕнче]] кун çути кăтартать. [[1840]]-мĕш çулта вĕсене хăйĕн "Записки А.А.Фукс о чувашах и черемисах Казанской губернии" кĕнекине кĕртет. Пур тĕлте те юрăсен илемлĕхлĕ [[Куçарни|куçарăвĕсем]] те пур.
Д.П. Ознобишин поэт «Заволжский муравей» журналта унӑн 14 юррине пичетлесе кӑларнӑ хыҫҫӑн Чӑваш Хвети ҫинчен нумайӑшӗ пӗлнӗ. Каярахпа унӑн ытти сӑввисем те кун ҫути курнӑ. Чӑваш Хветине «Чӑваш Пушкинӗ» тенӗ. XX ӗмӗрти тепӗр паллӑ чӑваш юрӑҫи Гавриил Федоров 1878 ҫулхи пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Шупашкар районне кӗрекен Томаккасси ялӗнче ҫуралнӑ (1962 ҫулта вилнӗ). Г. Федоров нумай юрӑ пӗлнӗ. Чӑваш халӑхӗ ӑста юрӑҫӑ пултарулӑхӗпе чӑвашсен паллӑ композиторӗ С.М. Максимов тӑрӑшнипе паллашнӑ. Вӑл Г.Ф. Федоровран пурӗ 800-е яхӑн чӑваш халӑх юррине ҫырса илнӗ. Акӑ вӑл юрланӑ юррӑн пӗр ҫаври:
Кӗмӗл ҫӗрӗ ҫыруллӑ,
Тӑхнӑр ҫыру пӗтиччен.
Эпир юрланӑ юррине
Аснӑр асран кайиччен.
Вырӑс тата чӑваш композиторӗсенчен нумайӑшӗ Г. Федоров юрланӑ юрӑсен кӗввисемпе хӑйсем юрӑсем хайланӑ чухне усӑ курнӑ. <ref name=":0" />
== Юрăçăн ячĕ пирки ==
|