Пăлакасси: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни)
52-мĕш йĕрке:
Пĕр шутласан, "Пăлакасси" [[сăмах]]ăн пулăвĕ питĕ ансат пек: Пăла+Кас+И=Пăлакасси. Урăхла каласан, [[Пăла (юханшыв)|Пăла]] шывĕн ячĕ тĕпре тăрать теме пулать. Анчах та "Пла'''кк'''асси" форма та пур, — паянхи [[кун]] та<ref name="С" />, [[историлле çăлкуç]]сенче те<ref name="П"/>. Çавна шута илмелле. Ахăртнех, ку чăнах та ахальтен мар-тăр. [[Тĕрĕк чĕлхисем|Тĕрĕк чĕлхисенче]], — ку шутра [[чăваш чĕлхи]]нче те, — ''пулак'' (булак, болак т.ыт.те) сăмах пур. Вăл '''çăлкуç''' тенине пĕлтерет<ref name="Ф">[http://этимолог.рф/фасмер/150/Булак/ Этимология слова Булак в этимологическом словаре Фасмера.]</ref>. Хурăнташ чĕлхесенчи çавăн пек пĕр [[тымар]]тан пыракан [[сăмах]]сене [[когнатсем (лингвистика)|когнатсем]] теççĕ. [[Фасмер, Макс|Фасмер]] сăмахсарĕнче каланине шута илсен<ref name="Ф" />, "пулак" тени [[алтай чĕлхисем|алтай чĕлхисен]] шайĕнчи когнат пулни курăнать (унашкал япала тĕрĕк чĕлхисенче çеç мар, [[монгол чĕлхи|монгол]], [[калмăк чĕлхи|калмăк]] чĕлхисенче те пур).
 
[[Вырăс чĕлхи|Вырăсла]] [[ят]] та, авă, "Булаево", "Бульское", "Булино" мар. Чăннипе — Була'''к'''ово. Тутарла — Бола'''к'''. Çапла вара, ял ятне "çăлкуç" пĕлтерĕшлĕ "пулак" ("плак") сăмахпа çыхăнтарма май пур<ref>[[Федотов Михаил Романович|Федотов М.Р.]] ИСТОКИ БУ Л Ы -В ГЛУБИНЕ ВЕКОВ? // «СЧ» № 142, 2 7 июля 1999 года. (Ку статьяна [http://elbib.nbchr.ru/lib_files/0/pers_0_0000048.pdf ак çак вырăнта вулама пулать]: Терентьев, В. М. Духовное и научное наследие академика М. Р. Федотова : [о жизнедеятельности известного ученого-языковеда, алтаиста, корифея чувашской тюркологии]. Кн. 2 / В. М. Терентьев ; [под ред. А. П. Хузангая]. - Чебоксары : Новое Время, 2011. -. - 575 с.// с.82-85)</ref>. Чăн та, ку сăмахĕ [[чĕлхе]]ре ([[чăваш чĕлхи]]нче) паянчченех лайăх сыхланнă теме çук. Анчах та вăл сăмах чĕлхере чăнахах та пур. Е — пулнă. Калăпăр, [[Ахун, Валем|Валем Ахун]] [[сăвă|сăввинче]] тĕл пулать çавă<ref>Валем Ахун. [http://suvar.org/books/akhun_v._syula_tukhatahp_ep_iryekh.pdf Çула тухатăп эп ирех...] [[Шупашкар]], [[1986]].— 51 С.</ref>:
{{Цитата пуçламăшĕ}}
<poem>