Испан чĕлхи: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Статьяна йăлтах пушатрĕ Тэг: тасатасси |
п Откат правок Император Тихон (обсуждение) к версии Viktor Тэг: Каялла тавăр |
||
1-мĕш йĕрке:
{{Чĕлхе
|тĕс=инди-европа
|ят=Испан чĕлхи
|тăван ят=Español {{IPA|[espa'ɲol]}}, Castellano {{IPA|[kaste'ʎano]}}
|патшалăхсем=[[Испани]], [[Латин Америки]], [[Экваторири Гвиней]]
|регионсем=[[Европа]]: [[Испани]], [[Андорра]] тата Европăри мĕнпур иммигрантсен общинисем<br />
[[Америка]]: [[Латин Америки]], [[Вест-Ĕнчĕ|Карибсем]] тата [[Испан чĕлхи (АПШ)|АПШ]]<br />
[[Африка]]: [[Экваторири Гвиней]], [[Анăç Сахара]], [[Марокко]] тата Африкăри урăх регионсем<br />
[[Океани]]: [[Пасха утравĕ]] тата [[Австрали]]ри иммигрантсен общинисем<br />
[[Ази]]: [[Филиппинсем]] ([[Замбоанга]], кăштах урăх хуласенче) тата сахалланса пыракан пĕчĕк общинăсем, çаплах [[Израиль]] (çав шутра [[Ладино (чĕлхе)|ладино]])
|официаллă чĕлхе=[[Аргентина]], [[Боливи]], [[Венесуэла]], [[Гватемала]], [[Гондурас]], [[Доминикан Республики]], [[Европа пĕрлешĕвĕ]], [[Анăç Сахара]], [[Испани]], [[Колумби]], [[Коста-Рика]], [[Куба]], [[Мексика]], [[Никарагуа]], [[Нью-Мексико]] (АПШ), [[Панама]], [[Парагвай]], [[Перу]], [[Пуэрто-Рико]] (АПШ), [[Сальвадор]], [[Уругвай]], [[Чили]], [[Эквадор]], [[Экваторири Гвиней]];<br />
Йĕркеленӳсем:
[[Европа пĕрлешĕвĕ|ЕП]], [[Пĕрлешĕннĕ Нацисен Организацийĕ|ПНО]], [[Америка Патшалăхĕсен Организацийĕ|АПО]]
|калаçакан йышĕ=400 миллион (450—500 миллион, испан чĕлхи иккĕмĕш чĕлхе шутланать пулсан)
|йĕркелекен= [[Испани Патша академийĕ]] ертсе пынă [[Испан чĕлхин академисен ассоциацийĕ]]
|рейтинг=2-4 (шутлас меслетĕнчен килет)
|статус=
|çухалнă=
|категори=
|классификаци=
[[Инди-европа чĕлхисем|Инди-европа çемьи]]
: [[Роман чĕлхисем|Роман ушкăнĕ]]
:: [[Ибер-роман кĕçĕн ушкăнĕ]]
|çыру=[[латиница]]
|ГОСТ 7.75–97=исп 230
|ISO1=es
|ISO2=spa
|ISO3=spa
}}
[[Ӳкерчĕк:Испанский язык.png|thumb|300пкс|{Хĕрлĕ сăрăпа испан чĕлхи официаллă шутланакан патшалăхсене кăтартнă]]
'''Испан чĕлхи''' ({{Lang-es|Idioma español}}, ăна урăхла '''кастил чĕлхи''' теççĕ), — [[ибер-роман ушкăнĕ|ибер-роман ушкăнне]] кĕрекен [[чĕлхе]]. Вăл вăтам ĕмĕрсенче Кастили патшалăхĕнче аталанса пынă. Латин алфавичĕпе усă кураççĕ. . "[[World Almanac]]" ([[1999]]) çырнă май, испан чĕлхине çут тĕнчере тăван чĕлхе вырăнне 358 миллион çын йышăнаççĕ.
== Чĕлхе географийĕ ==
{| class="wikitable"
! colspan="2" |Çак патшалăхсенче испан чĕлхипе калаçакансен йышĕ пысăк
|-
|
# [[Мексика]] (106,255,000)
# [[Колумби]] (45,600,000)
# [[Испани]] (44,400,000)
# [[Аргентина]] (41,248,000)
# [[АПШ]] (41,000,000)
# [[Перу]] (26,152,265)
# [[Венесуэла]] (26,021,000)
# [[Бразили]] (19,700,000)
# [[Чили]] (15,795,000)
# [[Куба]] (11,285,000)
# [[Эквадор]] (10,946,000)
# [[Доминикан Республики]] (8,850,000)
# [[Гватемала]] (8,163,000)
# [[Гондурас]] (7,267,000)
# [[Боливи]] (7,010,000)
# [[Сальвадор]] (6,859,000)
# [[Никарагуа]] (5,503,000)
# [[Парагвай]] (4,737,000)
# [[Коста-Рика]] (4,220,000)
# [[Пуэрто-Рико]] (4,017,000)
# [[Уругвай]] (3,442,000)
# [[Панама]] (3,108,000)
# [[Филиппин]] (2,900,000)
# [[Франци]] (2,100,000)
# [[Португали]] (1,750,000)
# [[Гаити]] (1,650,000)
# [[Раççей]] (1,200,000)
# [[Марокко]] (960,706)
# [[Пĕрлешĕннĕ Патшалăх]] (900,000)
|
<ol start="30">
<li>[[Япони]] (500,000)</li>
<li>[[Итали]] (455,000)</li>
<li>[[Экваториаллă Гвиней]] (447,000)</li>
<li>[[Германи]] (410,000)</li>
<li>[[Анăç Сахара]] (341,000)</li>
<li>[[Канада]] (272,000)</li>
<li>[[Китай]] (250,000)</li>
<li>[[Гайана]] (198,000)</li>
<li>[[Швейцари]] (172,000)</li>
<li>[[Израиль]] (160,000)</li>
<li>[[Австрали]] (150,000)</li>
<li>[[Белиз]] (130,000)</li>
<li>[[Кюрасао]] (112,450)</li>
<li>[[Аруба]] (105,000)</li>
<li>[[Корей Республики]] (90,000)</li>
<li>[[Андорра]] (40,000)</li>
<li>[[Швеци]] (39,700)</li>
<li>[[Тринидадпа Тобаго]] (32,200)</li>
<li>[[Турци]] (29,500)</li>
<li>[[Çĕнĕ Зеланди]] (26,100)</li>
<li>[[Нидерланд]] (17,600)</li>
<li>[[Финлянди]] (17,200)</li>
<li>[[Франци Гвиани]] (13,000)</li>
<li>[[Румыни]] (7,000)</li>
<li>[[Бонайре]] (5,700)</li>
<li>[[Виргин утравĕсем (США)]] (3,980)</li>
<li>[[Ливан]] (2,300)</li>
<li>[[Австри]] (1,970)</li>
<li>[[Кувейт]] (1,700)</li>
</ol>
|-
|}
=== Диалекчĕсем ===
* [[Кастиль диалекчĕ]]
* [[Андалуз диалекчĕ]]
* [[Канар диалекчĕ]]
* [[Чурро]]
* [[Мурси диалекчĕ]]
* [[Эстремадур диалекчĕ]]
* [[Америка испан]]
** [[Амазонкă испан]]
** [[Андă испан]]
** [[Тухăç-боливи испан]]
** [[Кариб испан]]
*** [[Куба испан]]
*** [[Доминикан испан]]
*** [[Пуэрторика испан]]
*** [[Венесуэль испан]]
**** [[Тĕп-венесуэль испан]]
**** [[Маракайба испан]]
** [[Тĕп-америка испан]]
*** [[Панама испан]]
** [[Чили испан]]
** [[Тĕп-колумби испан]]
** [[Экваториаллă-колумбитинĕсçум испан]]
** [[Мексика испан]]
*** [[Çурçĕр-мексика испан]]
*** [[Меридионаллă мексика испан]]
** [[Парагвай испан]]
** [[Перу тинĕсçум испан]]
** [[Риоплат испан]]
* [[Экваториллă Гвиней испан]]
* [[Филиппин испан]]
== Вуламалли ==
* {{кĕнеке
|пуçелĕк = Испанский язык для чайников. 2-е издание
|оригинал = Spanish For Dummies, 2nd Edition
|каçă = http://www.dialektika.com/books/978-5-8459-1771-3.html
|автор = Сюзанна Вальд, Сеси Крайнак.
|страница = 368
|isbn = 978-5-8459-1771-3
|çул = 2011
|вырăн = М.
|издательство = [[Диалектика (издательство)|«Диалектика»]]
}}
* {{кĕнеке
|пуçелĕк = Разговорный испанский для чайников
|каçă = http://www.dialektika.com/books/978-5-8459-1772-0.html
|автор = Сюзана Вальд, Сеси Крайнак.
|страница= 352
|isbn = 978-5-8459-1772-0
|çул = 2012
|вырăн = М.
|издательство = [[Диалектика (издательство)|«Диалектика»]]
}}
{{ПНЙ чĕлхисем}}
{{ЕП чĕлхисем}}
{{Латин Пĕрлешĕвĕ}}
{{Роман чĕлхисем}}
[[Категори:Испан чĕлхи| ]]
| |||