Википеди

Мранькка Никифор Фёдорович: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Интерактивная навигация по истории
← Унчченхи тӳрлетӳМалалли тӳрлетӳ →
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
ВизуальныйВикитекст
п Откат правок Патша Тихон (обсуждение) к версии Viktor
Статьяна йăлтах пушатрĕ
Тэг: тасатасси
1-мĕш йĕрке:
{{Çыравçă
|Ят = Никифор Мораньков
|Суя ятсем = Никифор Мранькка
|Çуралнă чухнехи ят = Мораньков Никифор Фёдорович
|Ӳкерчĕк = Mranka.gif
|Ӳкерчĕке ăнлантарни =
|Çуралнă вăхăт = [[1901]], [[ака, 10]],
|Çуралнă вырăн = [[Пилешкасси (Куславка районĕ)|Пилешкасси]] ялĕ, {{ÇВ|Хусан кĕперни|Хусан кĕпернинче}} (халĕ [[Куславка районĕ]], [[Чăваш Ен]], РФ), Раççей империйĕ
|Вилнĕ вăхăт = [[1973]], [[нарăс, 20]],
|Вилнĕ вырăн = [[Пилешкасси (Куславка районĕ)|Пилешкасси]] ялĕ, [[Куславка районĕ]], {{ÇВ|Чăваш АССР|Чăваш Енре}}, РСФСР.
|Ĕçлев тĕсĕ = [[чăваш чĕлхи|чăваш]] драматургĕ, прозăçĕ
|Хастар çулсем = 1930-1980
|Гражданлăх = {{USSR}}
|Жанр = роман, пьеса
|Ĕçсен чĕлхи = чăваш
|Чыславсем = Чăваш АССР Аслă Канашĕн Президиумĕн Хисеп хучĕ ([[1971]])
|Викиампар =
|Викивулавăш =
}}
'''Никифор Фёдорович Мораньков''' (''Никифор Мранькка'', [[1901]], [[çĕртме, 9]], [[Пилешкасси (Куславка районĕ)|Пилешкасси]] ялĕ, Хусан кĕперни (халĕ [[Куславка районĕ]], [[Чăваш Ен]], РФ), Раççей империйĕ — [[1973]] çулхи [[нарăс, 20|нарăс уйăхĕн 20-мĕшĕ]], Чăваш АССР, РСФСР, СССР) — чăваш [[проза|прозăçĕ]], [[драматург]]ĕ<ref>[http://enc.cap.ru/?t=prsn&lnk=3102 Пайăр çынсем: МРАНЬКА]</ref>.
 
СССР ÇП пайташĕ ([[1939]]).
 
== Кун-çулĕ ==
[[1901]] çулхи [[çĕртме, 9|çĕртме уйăхĕн 9-мĕшĕнче]] [[Чăваш Ен]]ĕн [[Куславка районĕ]]нчи [[Пилешкасси (Куславка районĕ)|Пилешкасси]] ялĕнче çуралнă. Ялти пуçламăш шкулта, [[Мускав]]ри киносценарисчĕсен курсĕсенче вĕреннĕ. [[Раççейри граждан вăрçи|Граждан вăрçи]] вăхăтĕнче алла хĕçпăшал тытса [[Хĕрлĕ Çар]] ретĕнче çапăçнă, вăрçă вĕçленсен ял канашĕн пуçлăхĕ пулса ĕçленĕ.
 
[[1928]] çулта унăн «Элнет» ятлă пĕрремĕш драмине Шупашкарти театр сцени çинче лартнă. Ун хыççăнах «Тӳнтерлене хирĕç», «Виççĕшĕ те пĕр калăпран» пьесăсене хайланă.
 
[[Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи]] пуçланиччен вăл кинохроника студийĕн директорĕ, [[Ялав (хаçат)|район хаçачĕн]] редакторĕ пулса вăй хунă. Фронтра пулнă, алла хĕç-пăшал тытса тăшманпа çапăçнă. Вăрçă хыççăн чылай вăхăт хушши Куславка райкомĕн [[агитаци]]пе [[пропаганда]] пайĕн пуçлăхĕ пулса ĕçленĕ.
[[1950]] çулта репрессиленĕ, [[1956]] çулта реабилитациленĕ.
 
Вăрçăран таврăнсан 6 кĕнекерен тăракан «Ӗмĕр сакки сарлака» романа çырнă. 6-мĕш кĕнекине çырса пĕтереймен. [[1973]] çулхи [[нарăс, 20|нарăс уйăхĕн 20-мĕшĕнче]] çут тĕнчерен уйрăлса кайнă.
 
== Пултарулăх ĕçĕсем ==
[[1971]] çулта литературăри пысăк çитĕнӳсемшĕн ăна Чăваш АССР Аслă Канаш Президиумĕн Хисеп хучĕпе хакланă<ref>[http://nasledie.nbchr.ru/personalii/pisateli/mrankka/ Писатели : Мранькка (Мораньков) Никифор Федорович]</ref>
 
=== Паллă кĕнекесем ===
* «Итлĕр!» (драма, [[1930]]);
* «Пĕрремĕш категори» (камит, 1932)
* «Элнет» (драма, 1933);
* «Салют» (пьеса, 1936);
* «Аван пурăнатпăр» (пьеса, [[1938]]);
* «Бурлаксем» (драма, [[1941]]);
* «Ӗмĕр сакки сарлака» (роман, I- [[1959]], [[1965]], [[1989]]; II- [[1960]], [[1967]], [[1989]]; III- [[1961]], [[1971]], IV- [[1971]], V- [[1980]]);
* «Юратнă чĕресем» (1962);
 
== Асăнмалăх ==
* Мранькка урамĕ, [[Шупашкар]].
 
== Вуламалли ==
* Гордеев Д. В., Силэм Ю. А, «Антология чувашской литературы», том I — проза, Шупашкар, [[2003]].
* Алексеев В. Н. Век прожить — не поле прейти. Очерк в книге «Писатели» (Серия Библиотека Президента Чувашии") Шупашкар, 2008, стр.2003 — 213. Этот же очерк в стстеме «Литсовет».
Волчков, В. Пирĕн ентешсем – халăха çутта кăларакансем çинчен / В. Волчков // Ялав (Куславкка р–нĕ). – 1998. –21 ака.
* Григорьев, Н. Никифор Мранькан пурнăç сакки / Н. Григорьев // Тăван Атăл. – 1991. – № 8. – С. 2–5.
* Григорьев, Н. Пурнăçа тарăннăн тишкернĕ / Н. Григорьев // Коммунизм ялавĕ. – 1991. – 8 июнь.
* Григорьев, Н.Г. «Емĕр сакки сарлака» романпа унăн авторĕ // Григорьев, Н. Г. Пархатарлă сăнар, сăнарлă чĕлхе / Н. Г. Григорьев. – Шупашкар, 1990. – С. 28–38.
* Давыдов–Анатри, В. Чăваш прозин улăпĕсем / В. Давыдов–Анатри // Тăван Атăл. – 1989. – № 7. – С. 69.
* Eрмилов, А. Халăх юратакан кĕнеке / А. Eрмилов // Канаш (Ульяновски обл.). – 1991. – 8 июнь.
* Уяр, Х. Тухăçлă çул : [Н. Мранькан «Ĕмĕр сакки сарлака», К. Турханăн «Севе Атăла юхса кĕрет» романĕсем çинчен] / Х. Уяр // Ялав. – 1961. – № 5. – С. 30-32.
* Ялкир, П. Айăпсăр синкер курнисем / П. Ялкир // Хыпар. – 2003. – 20 çĕртме.
* Андреев, М. Дон Кихот Чувашский / М. Андреев // Знамя (Козловский р–н). – 1996. – 8 июнь.
* Волчков, В. Eго именем гордятся не только козловчане / В. Волчков // Знамя (Козловский р–н). – 1996. – 1 июня.
* Иртышев, И. Не простили писателя за критику / И. Иртышев // Совет. Чувашия. – 1991. – 31 мая.
* Ксенофонтов, Г. Богатырь для романа / Г. Ксенофонтов // Совет. Чувашия. – 2003. – 8 февр.
* Ксенофонтов, Г. Н. Мранька Никифор (Мораньков Никифор Федорович) // Ксенофонтов, Г. Н. Знатные люди – выходцы из Козловского района / Г. Н. Ксенофонтов. – Козловка, 2004. – С. 37.
 
== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}
 
== Каçăсем ==
* [http://chuvash.org/e/d09cd180d0b0d0bdd18cd0bad0b020d09dd0b8d0bad0b8d184d0bed18020d0a4d191d0b4d0bed180d0bed0b2d0b8d187 Никифор Мранькка кун-çулĕ]
 
[[Категори:Çыравçăсем, алфавитпа]]
[[Категори:Драматургсем, алфавитпа]]
[[Категори:Чăваш çыравçисем]]
[[Категори:Чăваш драматургĕсем]]
[[Категори:Раççей çыравçисем]]
[[Категори:Раççей драматургĕсем]]
[[Категори:СССР çыравçисем]]
[[Категори:СССР драматургĕсем]]
[[Категори:Чăваш Енĕн паллă çыннисем]]
[[Категори:1901 çулта çуралнисем]]
[[Категори:Çĕртмен 9-мĕшĕнче çуралнисем]]
[[Категори:1973 çулта вилнисем]]
[[Категори:Нарăсăн 20-мĕшĕнче вилнисем]]
[[Категори:Репрессине лекнĕскерсем]]
Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/wiki/Мранькка_Никифор_Фёдорович»