Хаос теорийĕ: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Chuvash2017 (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Chuvash2017 (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке:
'''Хаос теорийĕ''' — математикăн хăшпĕр [[линилле мар динамикăлла тытăм]]сене, — хаос (динамикăлла хаос, детерминацилле хаос) вăйăмĕнче тăраканскерсене, — тишкерекен пайĕ. Кун пек тытăма палăртакан модель детерминацилле пулсан та (сăлтавĕсем пуррине пелтерет çапла калани), мĕн пулса иртесси ăнсăртла пек курăнать. Кун пек уйрăмлăхсене акцентлас шутпа, çак теорипе палăртакан пулăма çапла калаççĕ: динамикăлла хаосăн теорийĕ.
 
ÇакнашкалÇакăн пек тытăмсен тĕслĕхĕсем — [[атмосфера]], турбулентлă юхăмсем, [[чĕре]] аритмийĕн хăшпĕр тĕсĕсем, [[биологи]]лле популяцисем, [[çын]]сен пĕрлĕхĕ тата унăн айтытăмĕсем: экономикăлла, политикăлла, культурăлла, психологилле тата ытти системăсем. Ал айĕнче пур реккурентлă енсене анализ тунипе пĕрлех, кунта математикăлла модельсем ăсталани те кирлĕ.
 
Хаос теорийĕ математикăпа физикăна çыхăнтарать.