Википеди

Мари чĕлхи: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Интерактивная навигация по истории
← Унчченхи тӳрлетӳМалалли тӳрлетӳ →
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
ВизуальныйВикитекст
п Чӑваш ҫынни переименовал страницу Çармăс чĕлхи в Мари чĕлхи поверх перенаправления
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке:
{{Марисем}}
'''ÇармăсМари чĕлхи''' — [[Финн-укăр чĕлхисем|финн-укăр]] ушкăнне кĕрекен [[чĕлхе]], финн сыпăкĕ. [[Мари Эл]] республикинче [[вырăс чĕлхи]]пе пĕрле [[официаллă чĕлхе]] шутланать. [[ÇармăссемМарисем]] калаçаççĕ.
 
== Диалектсем ==
ÇармăсМари чĕлхи виçĕ тĕп диалект çине пайланать — улăх, туçи тата тухăç калаçăвĕсем. Икĕ литература чĕлхи пур: [[улăх çармăсмари чĕлхи|улăх çармăспамарипа]] [[туçи çармăсмари чĕлхи|туçи çармăсмари]] диалекчĕсем çинче никĕсленеççĕ. Вĕсем иккĕшĕ те [[XX ĕмĕр]] пуçламăшĕнче йĕркеленсе кайнă. Асăннă литература чĕлхисене пĕрлештерес тĕлĕшпе темиçе проект та йĕркелесе пăхнă, пĕри те ăнăçман. ÇармăспаМарипа [[чăваш чĕлхи]] хăй вăхăтĕнче, вăтам ĕмĕрсенче, тачă çыхăнура тăнă. Çав хутшăнуран паян кунчченех çармăсмари чĕлхинче нумай чăваш сăмахĕпе ытти чĕлхе единици сыхланса юлнă. [[Федотов Михаил Романович|М.Р. Федотов]] словарĕ тăрăх, ун пек лексема хисепĕ 1 200 яхăн. Чăваш чĕлхинче 200 патне çармăсмари сăмахĕ пур.
 
== Алфавичĕсем ==
[[Ӳкерчĕк:Mari alphabet (1887).jpg|thumb|250px|1887 çулхи çармăсмари алфавичĕ]]
=== Улăх çармăсмари алфавичĕ ===
{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF"
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | А а
51-мĕш йĕрке:
|}
 
=== Туçи çармăсмари алфавичĕ ===
{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF"
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | А а
97-мĕш йĕрке:
 
== [[Чăваш чĕлхи]]пе çыхăнни ==
ÇармăсМари чĕлхине кĕнĕ чăваш сăмахĕ сасă тĕлĕшĕнчен пăртак улшăнать: хаяр – аяр, сухан – шоган, уксах – окшак, çамрăк – самырык.<ref>[[Фомин Эдуард Валентинович|Э.В. Фомин]]. [[Чи хитре чĕлхе]] [http://chuvash.org/e/d0a7d0b820d185d0b8d182d180d0b520d187c495d0bbd185d0b52028d0ad2e20d0a4d0bed0bcd0b8d0bd29]</ref>
 
Чăваш чĕлхине çармăсранмариран килнĕ сăмахсем урăхларах илтĕнеççĕ. Тĕслĕхрен: когыльо – кукăль, кутко – кăткă.
 
ÇармăсМари чĕлхине чăвашларан уйрăм сăмахсем кăна мар, грамматика конструкцийĕсем те, вĕсен хушшинче аффикссем кĕнĕ.<ref>[[Мойсио Арто|Арто Мойсио]]. Именные словосочетания марийского и чувашского языков [http://ru.chuvash.org/e/d098d0bcd0b5d0bdd0bdd18bd0b520d181d0bbd0bed0b2d0bed181d0bed187d0b5d182d0b0d0bdd0b8d18f20d0bcd0b0d180d0b8d0b9d181d0bad0bed0b3d0be20d0b820d187d183d0b2d0b0d188d181d0bad0bed0b3d0be20d18fd0b7d18bd0bad0bed0b2]</ref><ref>Hasselbäck, Andre. Tatar & Chuvash Code-copies in Mari. ISBN 91-554-6125-5 </ref>
 
== Сăмах тĕслĕхĕсем <ref>[http://forum.chuvash.org/cgi-bin/ikonboard.cgi?act=ST;f=2;t=1878;st=20 Чăвашла-çармăсламарила сăмахсар: Чăваш канашлăвĕ]</ref> ==
 
{| class="prettytable sortable attable" border="1" width="350"
|-
| width=50% | '''ÇармăслаМарила'''
| width=50% | '''[[Чăвашла]]'''
|-
211-мĕш йĕрке:
 
== Каçăсем ==
{{Interwiki|чĕлхе кочĕ=mhr|çармăсмари чĕлхи}}
* [http://gov.mari.ru/me/main.htm «Марий Эл» мари хаçачĕ]
* [http://www.kmatsum.info/mari/eng/index.html Мари чĕлхи] (акăлчанла, марилле, яппунла)
* [http://www.newsmari.info/ тетелти Мари Эл] (çармăсламарила тата вырăсла тетел порталĕ)
* [http://www.mari.ee MariUver] (çармăсламарила, эстонла, акăлчанла, вырăсла)
* [http://library.finugor.ru/ Финн-угр электронлă вулавăшĕ].
* [http://www.mari-el.ru/mgpi/ Мари Эл патшалăх педагогика институчĕ (МГПИ)]
Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/wiki/Мари_чĕлхи»