[[1757]]-мĕш çулта [[Чĕмпĕр]] тата [[Саккам]] чăвашĕсем никĕсленĕ. Ял ячĕ, ахăртнех, Рыскандей Юмаев текенскерпе ([[1762]]-мĕш çулта ăна асăнни пур) çыхăннă. 19-мĕш ĕмĕрте тата 20-мĕш ĕмĕр пуçламăшĕнче Пăхăрăслан уесĕн [[Çтуххаль]] вуласĕнче шутланса танă (Малтан [[Ĕренпур]], кайран [[Самар]] кĕпĕрнийĕсенче). Пурăнакансем – [[чăвашсем]] тата [[тутарсем]] ([[1928]]-мĕш çулта – 50%; уйрăм [[Алькино]] [[ял]]а уйрăлса тухнă), до [[1860]]-мĕш çулсемччен — патшалăх хресченĕсем. [[1894]]-мĕш çулта хутла вĕренмелли [[шкул]] уçăлнă. Ялта ĕлĕкренпех тĕне кĕмен чăвашсем пурăннă. ( 18-мĕш ĕмĕр варринче – 100%, каярахпа 19-мĕш ĕмĕр вĕçĕччен – 19-мĕш ĕмĕр вĕçĕнче – 58%, 20-мĕш ĕмĕр вĕсĕнче – 40% яхăн , 130 кил). [[1870]] мĕш çулсенче хăшпĕрисем ислама куçнă пуль теççĕ. [[1905]]-мĕш çулта çавсем [[мичĕт]] уçма ыйтса çыру та çырнă иккен. [[1908]]-мĕш çулта Ăрсиелти тата 22 тĕне кĕмен чăваш [[ислам]]а куçма кăмăл тунă тет. Ислама тухнă чăвашсен тăхăмĕсем паянхи кун та ялтах пурăнаççĕ. Анчах та вĕсене хальхи вăхăтра "мăссăльмансем" теме çук теес пулать. Тĕне кĕмен шутланакансем, чăн та, пур. Кулленхи уявсем: çĕнĕ çул, çăварни чупни, мункун, çимĕк, вăйă, акатуй, кĕр сăри.... Ыр-хаяр тĕнĕн элеменчĕсем те сыхланса юлнă:хывни, сĕрен, юпа... Çавăн пекех ислам паллисем те пур(хайăр пани). Халах йышĕ: [[1763]] – 325 çын.; [[1781]] – 269; [[1795]] – 327 çын.; [[1817]] – 190 арçын.; [[1824]] – 196; [[1830]] – 214 арçын; [[1840]] – 528 арçын; [[1857]] – 685; [[1870]] – 952; [[1884]] – 1097; [[1897]] – 2041; [[1910]] – 1720; [[1928]] – 1789; [[1992]] – 1039; [[2002]] – 933 çын.<ref>[http://enc.cap.ru/?t=world&lnk=1624 Чувашская энциклопедия. Рысайкино]</ref>
Пĕр тĕлте тата çапла калани пур: [[1757]]-мĕш çулхи çурла уйăхĕн 12-мĕшĕнче ''Заит Абдуллин'' старшина ертсе пыракан турхансем тата Рысай Ляковпа 20 чăваш килĕшӳ туса хайхисем [[Хусан уесĕ|Хусан уесĕнчи]] [[Аксу]] ялĕнчен куçса килнĕ:
