Википеди

Йӳçамăш: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Интерактивная навигация по истории
← Унчченхи тӳрлетӳМалалли тӳрлетӳ →
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
ВизуальныйВикитекст
п Viktor страницă ятне улăштарчĕ Йӳçлĕк - Йӳçамăш
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке:
{{Элементсен периодикăллă системи2}}
{{Хими элеменчĕ|ЙӳçлĕкЙӳçамăш / Oxygenium (Oxygen)(O)|8|Тĕссер тата тутăсăр газ <br />пĕчĕк температурăсенче <br />кăвакрах шĕвек|15,9994|60 (48)|1313,1 (13,61)|[He]&nbsp;2s<sup><nowiki>2</nowiki></sup>&nbsp;2p<sup>4</sup>|73|132 (-2e)|3,44|0|-2, −1, 0 ,+1, +2, -½|0,00142897|29,4<ref name="ХЭ">{{кĕнеке
|автор = Редкол.:Кнунянц И. Л. (гл. ред.)
|заглавиепуçелĕк = Химическая энциклопедия: в 5 т.▼
|часть =
|вырăн = Мускав
▲|заглавие = Химическая энциклопедия: в 5 т.
|оригинал =
|ссылка =
|ответственный =
|издание =
|место = Москва
|издательство = Советская энциклопедия
|годçул = 1990
|том = 2
|страницы = 387
|страниц = 671
|сериясери =
|isbn =
|тираж = 100 000
}}
</ref>|0,027|54,8|0,444|90,19|3,4099 кДж/моль|14,0|моноклинлăмоносавăллă||22=a=5,403 b=3,429 c=5,086 β=135,53||23=—|155 }}
 
{| style="text-align: left; background-color: green; width: 100px; height: 100px;" border="0" cellpadding="4" cellspacing="0"
Йӗрке 28 ⟶ 23:
| colspan="2" | '''2s<sup>2</sup>2p<sup>4</sup>'''
|- style="color: rgb(255, 255, 255);" align="center"
| colspan="2" | <big>'''ЙӳçлĕкЙӳçамăш'''</big>
|}
<!--Название|Атомный номер| Внешний вид|Атомный вес|Радиус атома|Энергия ионизации|Электронная конфигурация|Ковалентный радиус|Радиус иона|Электроотрицательность|Электродный потенциал|Степени окисления|Плотность|Удельная теплоёмкость|Теплопроводность|Температура плавления|Теплота плавления|Температура кипения|Теплота испарения|Молярный объём|Структура решётки|Период решётки|Отношение c/a|Температура Дебая-->
 
== Палăрту ячĕ пулса тухни ==
Oxygenium («кислородйӳçамăш») [[грек чĕлхи]]нчен килет, вăл «йӳçĕкейӳçе çуратакан» тени пулать; ку вара çак «[[кислотайӳçек]]» терминăн малтанхи палăртăвĕпе — [[оксид]]па — çыхăннă.
 
== Тĕпчесе уçнин историйĕкун-çулĕ ==
Официаллă версипе, йӳçлĕкейӳçамăшне акăлчан химикĕ [[Джозеф Пристли]] [[çурла, 11774]] çулхи [[1774çурла, 1|çурлан 1-мĕшĕнче]] [[ртутĕн йӳçĕкли (II)|ртутĕн йӳçĕклине]] герметиклă хупнă савăтра (Пристли çак хăватлă линзă витĕр хĕвел пайăркисене кĕртсе янă пулнă).▼
 
▲Официаллă версипе, йӳçлĕке акăлчан химикĕ [[Джозеф Пристли]] [[çурла, 1]] [[1774]] [[ртутĕн йӳçĕкли (II)|ртутĕн йӳçĕклине]] герметиклă хупнă савăтра (Пристли çак хăватлă линзă витĕр хĕвел пайăркисене кĕртсе янă пулнă).
<DIV style="margin-left:3em;">2HgO (t)→ 2Hg + O<sub>2</sub>↑</DIV>
 
Çапах Пристли малтан хăй çĕнĕ ахаль япалаяпалалăха уçнине тавçăрса илеймен, хăй шутланă май сывлăш тытăмĕн пĕр пайне тупрăм тенĕ (ăна вăл «дефлогистиленĕ сывлашсывлăш» тенĕ). Хăй уçнă пулăма Пристли паллă францифранс химикне [[Антуан Лавуазье]]не пĕлтернĕ.
 
== Çутçанталăкра вырăнĕтĕл пулни ==
ЙӳçлĕкЙӳçамăш — [[Çĕр]] çинче пур çĕртре те сарăлнă элемент, ҫӗрçĕр хуппинчи унунăн тĕрлĕ хими сыпăнăвĕнчи (тĕпрен илсен силикатсем) шайĕ 47,4 % таран. [[Тинĕс|Тинĕсĕн]] тата тăварсăр шывĕнче çыхăннă йӳçлĕкйӳçамăш шучĕ — 88,8 % (йывăрăшĕпе), [[Çĕр атмосфери|атмосферăра]] ирĕкирĕклĕ йӳçлĕкйӳçамăш шучĕ 20,95 % (калăпăшĕпе) çитет. ЙӳçлĕкЙӳçамăш элеменчĕэлемент çĕр витĕмĕн 1500 ытла сыпăнăвесенсыпăнăвĕн шутне кĕрет.
 
== Изотопӗсем ==
{{main|ЙӳçлĕкЙӳçамăш изотопĕсем}}
 
== Асăрхавсем ==
== Асăрхатарарусем ==
{{асăрхавсем}}
 
== Каçăсем ==
* [http://twt.mpei.ac.ru/MAS/Worksheets/Chem/HCh_Lurie_Tab_7_313.mcd РастворимостьЙӳçамăш кислородашывра в водеирĕлни] Mathcad Application Server
* [http://www.webelements.com/webelements/elements/text/O/key.html КислородЙӳçамăш, Webelements çинче]
* [http://n-t.ru/ri/ps/pb008.htm Кислород в Популярной библиотеке химических элементов]
* [http://www.grasys.ru Кислород. Производство и получение кислорода]
Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/wiki/Йӳçамăш»