Эпидеми: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п Bot: Migrating 65 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q44512 (translate me) |
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
3-мĕш йĕрке:
Эпидемисене тата вĕсене хирĕç кĕрешес меслетсене тĕпчекен медицина уйрăмĕ — [[эпидемиологи]].
[[Инфекцие йĕкĕлтекене куçаракан механизм]]сем:
* фекаль-ораллă (шыв, апат-çимĕç е кулленхи пурнăçра) (сăмахран, [[дизентери]]пе [[хырăм тифĕ]] чухне);
* сывлăш-тумламлă (тĕслĕхрен, [[грипп]] чухне);
* [[Трансмисси чирĕсем|трансмиссилле]] ([[маляри]]пе [[сыпной тиф]] чухне);
* контактлă ([[СПИД]], [[тилĕрӳ]] чухне).
Хăш чухне инфекцие йĕкĕлтекене куçаракан темиçе механизм пулаççĕ. Инфекци амакĕн аталанăвĕ вăл организма епле майпа лекнинчен килет. Тĕслĕхрен, [[мур]]ăн е [[çĕпĕр çĕрни]]н ӳпке, пыршăлăх тата тир-бубон ĕлки пур.
== Пысăк эпидемисем ==
{{Main|Пандеми}}
* «[[Юстиниан мурĕ]]» ([[551]]—[[580]]), [[Висанти империйĕ|Тухăç Рим империнче]] чĕрĕлнĕ те [[Çывăх Тухăç]]ра сарăлнă. Çак эпидемире 20 млн ытла çын пĕтнĕ.
* «[[Хура вилĕм]]» — XIV ĕмĕрти [[мур]]ĕн эпидемийĕ, [[Вăтам ĕмĕрсем|вăтам ĕмĕрсенчи]] [[Европа|Европăра]] 50 мильон çын çĕре кĕнĕ.
* [[Испан гриппĕ|Грипп эпидемине]] («испанка») пула [[Пĕрремĕш Тĕнче вăрçи]] хыççăн 200 мильон чирленĕ çынтан кашни тăваттăмĕш вилнĕ.
== Этилогине тĕпчесе пĕлмен эпидемисем ==
| |||