Википеди

Тутарсем: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Интерактивная навигация по истории
← Унчченхи тӳрлетӳМалалли тӳрлетӳ →
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
ВизуальныйВикитекст
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
7-мĕш йĕрке:
| тăван ячĕ = Татарлар
| йышĕ = 7 млн. яхăн<ref>[http://www.joshuaproject.net/peoples.php?rop3=109874 Joshua Project - Tatar Ethnic People in all Countries<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
| вырнаçăвĕ = {{Раççей ялавĕ}} [[Раççей Федерацийĕ]]: <br /> &nbsp;5&nbsp;310&nbsp;649 (2010 çыр.)<ref name="пер.2010 çыр.">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]</ref>
* {{Тутарстан ялавĕ}} [[Тутарстан]]: 2&nbsp;012&nbsp;571 (2010)<ref name="2010 çыр."/>
* {{Пушкăртстан ялавĕ}} [[Пушкăртстан]]: 1&nbsp;009&nbsp;295 (2010)<ref name="2010 çыр."/>
13-мĕш йĕрке:
* [[Ăренпур облаçĕ]]: 151&nbsp;492 (2010)<ref name="2010 çыр."/>
* {{Чĕмпĕр облаçĕн ялавĕ}}: 149&nbsp;873 (2010)<ref name="2010 çыр."/>
* {{Мускав ялавĕ}}: 149&nbsp;043 (2010)<ref name="пер.2010 çыр."/>
* {{Свердловск облаçĕн ялавĕ}}: 143&nbsp;803 (2010)<ref name="2010 çыр."/>
* {{Самар облаçĕн ялавĕ}} [[Самар облаçĕ]]: 126&nbsp;124 (2010)<ref name="пер.2010 çыр."/>
* [[Перĕм Ен]]: 115&nbsp;544 (2010)<ref name="2010 çыр."/>
* {{Хантă-Манси автономи тăрăхĕн ялавĕ}} [[Хантă-Манси автономи тăрăхĕ — Югра]]: 108&nbsp;899 (2010)<ref name="2010 çыр."/>
58-мĕш йĕрке:
| кĕрет = [[Тĕрĕк турачĕ]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Кăпчак чĕлхисем|Кăпчак ушкăнĕ]]<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp; [[Атăлçи-кăпчак чĕлхисем|Атăлçи кĕçĕн ушкăнĕ]]
| унăн шутĕнче = [[хусан тутарĕсем]], [[мишарсеммишерсем]], [[кряшенсем]], [[çĕпĕр тутарĕсем]], [[аçтăрхан тутарĕсем]], [[касимов тутарĕсем]], [[поляк-литва тутарĕсем]]
| генезис = [[пăлхарсем]], [[половсем]], [[пăртассем]], [[финн-укăрсем]]
}}
'''Тутарсем''' (тăван ячĕ  — {{lang-tt|татар, tatar}}, нум. х. ''татарлар, tatarlar'')  — [[Раççейĕн европа пайĕ]]н вăта облаçĕсенче, [[Атăлçи]]ре, [[Уралçумĕ]]нче, [[Çĕпĕр]]те, [[Казахстан]]ра, [[Вăтам Ази]]ре, [[Синьцзян-Уйгур автоном районĕ|Синьцзянра]] тата [[Инçет Тухăç]]ра пурăнакан [[Тĕрĕк халăхĕсем|тĕрĕк халăхĕ]].
 
Раççейри тутар халăх йышĕ 5554,6 пин çын ([[2002]] çулхи халăх çыравĕпе)  — Раççейре пурăнан халăхăн 3,83  %<ref name="sost">{{cite web
| last =
| first =
75-мĕш йĕрке:
| accessdate = çĕртме, 5
| accessyear = 2008
}}[http://www.perepis2002.ru/content.html?id=11&docid=10715289081463 ]</ref>. Раççей Федерацинче йышĕпе иккĕмĕш вырăнта ([[вырăссем]] хыççăн). Виççĕ тĕп этнотерритори ушкăна: атăл-урал тутарĕсем, çĕпĕр тата аçтăрхан, хăш чухне поляк-литва тутарĕсене те палăртаççĕ, пайланаççĕ. Тутарсем Тутарстан Республикин çурринчен ытларах пайĕ (52,9  %, 2002 çулхи çыравпа<ref name="tat">[http://www.perepis2002.ru/index.html?id=17 Пĕтĕм Раççейри халăх çыравĕ, 4-мĕш том]; Национальный состав населения Республики Татарстан: Статистический сборник по итогам Всероссийской переписи населения 2002 г, том 4/Комгосстат РТ  — Казань: Издательский центр Комгостстата РТ, 2004, С.13.</ref>). [[Тутар чĕлхи]] [[алтай çемьи]]нчи [[тĕрĕк ушкăнĕ]]н [[Кăпчак ушкăнĕ|кăпчак кĕçĕн ушкăнне]] кĕрекен чĕлхе, унăн виççĕ диалект: [[мишармишер диалекчĕ|анăç (мишармишер)]], вăта (хусан-тутар) тата тухăç ([[çĕпĕр-тутар чĕлхи|çĕпĕр-тутар]]). Тутарсен ытларах пайĕ мăсăльман сунит тĕнне ӗненет, пӗчӗк пайĕ — кряшенсем — [[Православи|Православине]] ӗненеҫҫӗ.
 
== Йăла ==
134-мĕш йĕрке:
* Ибятов Ф. М. Тохтамыш и Тимур
* [http://www.archive.gov.tatarstan.ru/magazine/go/anonymous/main/?path=mg:/numbers/2005_2/05/05_2/ Проблемы консолидации татарской нации]
* [http://www.kunstkamera.ru/kunst-catalogue/items/items.seam?c=PHOTO&qt=s&t=%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8Bтатары Фотографии татарского народа в фондах Кунсткамеры. Вся информация защищена, использование в сторонних ресурсах недопустимо, только ссылки на сайт МЭА]
 
== Асăрхавсем ==
Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/wiki/Тутарсем»