Эжен Делакруа: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п r2.7.3) (робот кăларса пăрахрĕ: diq:Eugène Delacroix; косметические изменения |
|||
29-мĕш йĕрке:
'''Фердинан Виктор Эжен Делакруа''' (1798-1863) — [[Европа|Европăри]] романтизм юхăмĕн ертсе пыракан франци ÿкерÿçи.
== Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ ==
=== Ачалăх-яшлăх çулĕсем ===
Эжен Делакруа 1798 çулта, ака уйăхĕн 26-мĕшĕнче, Парижпа юнашар Шарантон Сент-Морис ятлă вырăнта çуралнă. Унăн ашшĕ ют çĕршыв ĕçĕсен министрĕ Шарль
Обенăн хĕрĕ пулнă. Илем туйăмне арçын ача амăшĕ енчен еткерсе илнĕ. Эженăн куккăшĕ хăй вăхăтри паллă сăнарçĕ Анри−Франсуа Ризенер (1767-1828)
Аслă Людовик лицейĕнчи вĕренӳ çулĕсем (1806-1815) ачан cавăнăçлăрах пулнă. Кунта вăл ӳкерес тата сăвăç ăсталăхĕнче пысăк пултаруллăх кăтартнă.
Анчах черчен çул ӳсĕмĕнчех ача тăлăха юлать. Çичĕ çулта
1815-мĕш çулта вăл Пьер Нарсис Герен (1774-1833)
1819-мĕш çулта Салонта
=== Çурçĕр Африкăри çулçÿревĕ ===
1832-мĕш çулта Делакруа Мароккона çул тытать, çула май Алжира тата Испание çитсе курать. Ăна çулçуревĕ мĕнле вăйпа витĕм кÿрнине хаклама та йывăр.
[[
Уншăн çĕнĕ тĕнче уçăлать, куçа илĕртекен юмахри пек çĕр-шывсен пурнăçĕ унăн ÿкерчĕкĕсене çĕнĕ тĕссемпе пуянлатать. Кунта вăл питĕ нумай ÿкернĕ, вĕсен хушшинче: " Алжир хĕрарăмĕсем"(1834), " Лаша çийĕнчи арап", "Кушак", "Лаша пуçĕ" тата ытти те.
51-мĕш йĕрке:
Мароккоран таврăнсан вăл депутатсен Палатин Трон пӳлĕмне сăрăпа ÿкерсе капăрлатать(1833-1837). Ун хыççăнах çĕнĕ хушнă ĕçе пурнăçланă - икĕ Палатăн Библиотекисенче пысăк та чаплă ансамбльсем ӳкернĕ (1838-1847). 1850-1851-мĕш çулcенче вăл Луврти Аполлон галлерейин варринчи плафонне илемлетет — "Пифон çĕленĕн çĕнтерÿçи—Аполлон". Ку ĕçсем ăна чăннипех çӳллĕ те мухтавлă шая хăпартаççĕ. Ӳкерӳçĕ илемлĕ сăмахлăх хайлавĕсемпе тата историпе тĕн темисемпе хавхаланса та чылай ĕçленĕ.
Ăсталăх хăйлавĕсен хушшинче — " Дон Жуан карапĕн арканăвĕ", " Кустантина хĕреспе ӳрекенсем ярса илни"(1840), "Ут йĕнерлекен Марокко çынни" (1855), "Гамлет", "Ревеккана Буагильбер вăрлани" (1859), "Иаков пирĕштипе кĕрешни" (1855-1861). Унсăр пуçне Делакруа Марокко асăнăвĕсем тăрăх çĕнĕрен те çĕнĕ ĕçсене хăйлать — " Çапăçакан лашасем", " Тинĕсрен тухакан лашасем"(1860), "Арăслан сунарĕ" (тĕрлĕ вариантcем), "Юланутлă арабсем
асамлăн мерченленсе куçа савăнтарать.
Çапла пулин те классицизм юхăмĕн паллă та хисеплĕ ÿнерçи Доминик Энгрпа (1780-1867) еткерчĕкĕсем унăн ăсталăхне уямасăр хурласа Академине çул паман. Ниме те пăхмасăр Делакруа академиксен шутне кĕме тивĕçет (1857-мĕш çулхи кăрлач уйăхĕ). Ăна ăнланма пултаракан çыравçăсемпе кĕвĕ ăстисен хушшинче паллă ятсем — Стендаль, Готье, Мериме, Дюма, Гейне, Жорж Санд, Шопен, Мюссе. Чылайрахăшĕнпе вăл юлташлă пулнă, пир çинче сăнарĕсене хăварнă: "Жорж Санд сăнарĕ", "Фредерик
=== Юлашки кунĕсем ===
Юлашки çулсенче Делакруа Сент-Сюльпис чиркĕвĕнчи [[Пирĕшти]]сен капеллине сăрăсемпе капăрлатса пĕтерет(1855-1861).
Монументлă ӳкерес ăсталăхра Делакруа Чĕрĕлӳпе 17-мĕш ĕмĕрĕн чаплă та мухтавлă ӳнерçисенчен кая юлмасăр пĕр шайра тăрать. Импрессионистсем ăна хăйсен юхăмне пуçăнтаракан тата хал паракан тесе шутланă.
Делакруа хăй хыççăн ÿнерçĕ ятне çех хăварман, унсăр
Анчах та тахçанхи вăрах чир ăна ураран ÿкернĕ. 1863-мĕш çулхи çурла уйăхĕн 13-мĕшĕнче, ирхи 7 сехетре Делакруа çут тĕнчерен уйăрăлнă. Хăй ыйтнипе ăна Парижра, Пер-Лашез масарĕнче пытарнă.
== Вуламалли ==
* Дневник Делакруа.М.,"Искусство",1950
* Эжен Делакруа.Письма.СП-б.,"Азбука",2001
73-мĕш йĕрке:
{{асăрхавсем}}
== Каçăсем ==
{{commons|Category:Eugène Delacroix}}
* [http://delakrua.ru/ Эжен Делакруа пирки сайт]
105-мĕш йĕрке:
[[da:Eugène Delacroix]]
[[de:Eugène Delacroix]]
[[el:Ευγένιος Ντελακρουά]]
[[en:Eugène Delacroix]]
|