Эвенк чĕлхи: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
25-мĕш йĕрке:
Раççейре [[Эвенк çырулăхĕ|çырулăхне]] [[1929]] çултанпа латин графикипе, [[1937]] çултанпа — вырăс алфавичĕн никĕсĕпе. [[Китай|Китайпа]] [[Монголи|Монголире]], официаллă çырулăхĕ çук пулнипе, эвенк тексчĕсене [[Кивĕ монгол çырăвĕ]]пе çырнă. Китайра çаплах [[Пиньинь|пиньиньпе]] тата [[Китай çырăвĕ|китай иероглифĕсемпе]] хайланă. Уйрăм çыру çăлкуçĕсем XIX ĕмĕр тĕлнелле пулаççĕ<ref>[http://leb.nlr.ru/edoc/262042/%D0%93%D0%BE%D1%81%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0-%D0%BD%D0%B0%D1%88%D0%B5%D0%B3%D0%BE-%D0%98%D0%B8%D1%81%D1%83%D1%81%D0%B0-%D0%A5%D1%80%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0-%D0%BE%D1%82-%D0%9C%D0%B0%D1%82%D1%84%D0%B5%D1%8F-%D1%81%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B5-%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5-%D0%BD%D0%B0-%D1%82%D1%83%D0%BD%D0%B3%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC-%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B5 Господа нашего Иисуса Христа от Матфея святое благовествование на тунгусском языке / Православное миссионер. о-во. - Казань: Православное миссионерское о-во: 1880 (обл. 1881). - 280 с.; 16 см.] (из коллекции РНБ)</ref>.
Эвенк чĕлхине ача-пăча сачĕсенче, пуçламăш шкулта, хăш чухне 8-мĕш класа çити факультатив шайĕпе, вĕрентеççĕ. [[Санкт-Петербург]]ри, [[Якутск]]ри, [[Хабаровск]]ри, [[Улан-Удэ]]ри аслă пĕлӳ керменĕсенче тата [[Игарка|Игаркăри]], [[Николаевск-Амур-çинчи]] наци педучилищисенче усă кураççĕ.
Вĕренӳ литературине хатĕрленĕ, илемлĕ литература аталанать. [[Тура (Красноярск Ен)|Турара]] эвенк чĕлхиллĕ страницăллă «[[Эвенкийская жизнь]]» хаçат тухать.
== Хальхи саманари лару-тăру ==
[[1989]] çулхи халăх çыравĕпе, [[Эвенксем|эвенк]] халăхĕн йышĕ [[Раççей]]ре 29 957 çын пулать. Вĕсенчен эвенк чĕлхине тăван вырăнне 26,1 % ([[1979]] çулта — 20,7 %) хурать. Ирĕклĕ эвенк чĕлхипе 45,1 % калаçнă, вырăс чĕлхипе — 75,2 %. Тăван чĕлхепе калаçакансен йышĕ регионтан килет — тĕслĕхрен, [[Амур облаçĕ|Амур]] тата [[Чита облаçĕ|Чита]] (халĕ — [[Байкал лешьен]]) облаçĕсенче тăван чĕлхене 98 % эвенк, [[Иркутск облаçĕ]]нче — 47 %, [[Буряти]]ре тата [[Якути]]ре — 12—15 %.
== Пуплевсемпе вырăнти калаçусем ==
| |||