Кремний: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Santăr (Сӳтсе яв | хушни)
пТӳрлетӗве ӑнлантарман
Santăr (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке:
{{Элементсен периодикăллă системи2}}
 
{{Хими элеменчĕ|
| имя = Кремни/Silicium (Si)
|Кремни/Silicium внешний вид =(Si)|14| [[Ӳкерчĕк:SiliconCroda.jpg|150 px|поликристаллă кремни(99,9%)]] <br />аморфлă формăра —<br /> хăмăр порошок, <br />кристалла формăра<br /> тĕттĕм сăрă кăшт йăлтăртакан|28,0855|132|Э786,0(8,15)|[Ne] 3s<sup>2</sup> 3p<sup>2</sup>; в соед. [Ne] 3s 3p<sup>3</sup> (гибридизация) |111| 42 (+4e) 271 (-4e)|1,90|0|+4, −4| 2,33|20,16<ref name="ХЭ">{{кĕнеке
| символ = Si
| номер = 14
| внешний вид = [[Ӳкерчĕк:SiliconCroda.jpg|150 px|поликристаллă кремни(99,9%)]] <br />аморфлă формăра —<br /> хăмăр порошок, <br />кристалла формăра<br /> тĕттĕм сăрă кăшт йăлтăртакан
| атомная масса = 28,0855
| радиус атома = 132
| энергия ионизации 1 = 786,0(8,15)
| конфигурация = [Ne] 3s<sup>2</sup> 3p<sup>2</sup>; в соед. [Ne] 3s 3p<sup>3</sup> (гибридизация)
| ковалентный радиус = 111
| радиус иона = 42 (+4e) 271 (-4e)
| электроотрицательность = 1,90
| электродный потенциал = 0
| степени окисления = +4, −4
| плотность = 2,33
| теплоёмкость = 20,16<ref name="ХЭ">{{кĕнеке
|автор =
|часть =
Йӗрке 33 ⟶ 20:
|тираж = 100 000
}}
</ref>|149|1688|50,6|2623| 383|12,1|кубла|5,4307|Отношение c/a|625-->}}
</ref>
| теплопроводность = 149
| температура плавления = 1688
| теплота плавления = 50,6
| температура кипения = 2623
| теплота испарения = 383
| молярный объём = 12,1
| структура решётки = кубла
| параметры решётки = 5,4307
| отношение c/a =
| температура Дебая = 625
}}
<!--
Название|Атомный номер| Внешний вид|Атомный вес|Радиус атома|Энергия ионизации|Электронная конфигурация|Ковалентный радиус|Радиус иона|Электроотрицательность|Электродный потенциал|Степени окисления|Плотность|Удельная теплоёмкость|Теплопроводность|Температура плавления|Теплота плавления|Температура кипения|Теплота испарения|Молярный объём|Структура решётки|Период решётки|Отношение c/a|Температура Дебая
-->
{| style="text-align: left; background-color: #CC9933; width: 100px; height: 100px;" border="0" cellpadding="4" cellspacing="0"
| style="width: 50%; color: rgb(255, 255, 255);" | <big><big>Si</big></big>
Йӗрке 64 ⟶ 37:
[[1811]]-мĕш çулта [[Франци]] ăсчахĕсем [[Гей-Люссак Жозеф Луи]] тата [[Тенар Луи Жак]] уйăрнă.
== Ячĕ пулни ==
[[1825 год]]-мĕш çулта [[швеци]] химикĕ [[Берцелиус, Йёнс Якоб|Йёнс Якоб Берцелиус]] фторлă кремнипе SiF<sub>4</sub> кали металне хутшăнтарса таса кремни уйăрнă. Çĕнĕ элемента «силици ( {{lang-la|silex}} — вут чул сăмахран). Вырăсла «кремни» ятне раççей химикĕ [[Гесс Герман Иванович|ГерманомГерман Гесс]] [[1834]]-меш çулта кĕртнĕ . ( {{lang-grc|κρημνός}} — «ту».
==Физика пахалăхĕсем==
[[Ӳкерчĕк:Silicon-unit-cell-3D-balls.png|left|200px|Кремнин чĕнтĕр тытăмĕ]]