Метр: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
пТӳрлетӗве ӑнлантарман |
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
1-мĕш йĕрке:
'''Метр''' (палăртăвĕ: '''м''', '''m'''; {{lang-grc|μέτρον}} — [[виçе]], виçмелли) — хушă виçмелли виçе.
[[Вакуум|Вакуумра]] çеккунтăн <math>\frac{1}{299\,792\,458}</math> пайĕнче çутă кайнă хушăпа пĕр тан.
== Истори ==
[[Ӳкерчĕк:Platinum-Iridium meter bar.jpg|thumb|Тĕнчере [[1889]] - 1960 çулсенче усă курнă метр эталонĕ.]] [[1799]]-мĕш çулта [[платина|платинăран]] метр [[эталон|эталонне]] туса хатĕрленĕ. Ун тăршшĕ Париж меридианĕн пĕр 40-миллионмĕш пулнă
<ref name="brief_history">{{cite web|url=http://www.bipm.org/en/si/history-si/|title=Brief history of the SI|publisher=[[Международное бюро мер и весов|International Bureau of Weights and Measures]]|lang=en|accessdate=2010-07-12}}</ref>.
[[1889]]-мĕш çулта 90% платинăпа 10% [[ириди]] [[шăранчăк|шăранчăкĕнчен]] Х саспалли евĕр тепĕр эталон туса хатĕрленĕ. <ref>{{Из|Кругосвет|ссылка=http://www.krugosvet.ru/enc/nauka_i_tehnika/himiya/PLATINA.html|пуçелĕк=ПЛАТИНА}}</ref>. Ун копине метра хушă виçин стандартне йышăннă çĕршывсене панă. Çак эталон, унпа усă курмаççĕ пулсан та, халь те упранать,
==Вуннăлла хутла тата пай виçисем ==
Вуннăлла хутла тата пай виçисем метр умне стандартлă СИ приставкисем хушса пулаççĕ. Унсăр пуçне системăсăр виçесем пур: [[Ангстрем]], [[микрон]]. Вĕсене усă курма сĕнмеççĕ.
Йӗрке 10 ⟶ 16:
*[[микрометр]]-0,000001 метр
== Ытти хушă виçисемпе танлаштарни ==
{|
|-style="font-size:125%;padding-left:0px;"
!colspan="5" style="text-align:left;"|Метр виçи,<br />СИ не кĕмен виçесемпе
!colspan="5" style="text-align:left;"|СИ-не кĕмен виçе,<br />метр виçипе
|-
|1 метр ||≈ ||style="text-align:right;"|39,37 ||[[дюйм]]||{{spaces|14}}
|1 [[дюйм]]||≡ ||style="text-align:right;"|0,0254 ||метр||{{spaces|10}}
|-
|1 [[сантиметр]] ||≈ ||style="text-align:right;"|0,3937 ||дюйм||
|1 дюйм||≡ ||style="text-align:right;"|2,54 ||сантиметр||
|-
|1 [[миллиметр]] ||≈ ||style="text-align:right;"|0,03937 ||дюйм||
|1 дюйм||≡ ||style="text-align:right;"|25,4 ||миллиметр||
|-
|1 метр ||≡ ||style="text-align:right;"|[[Экспоненциальная запись|1{{e|10}}]]||[[ангстрем]]||
|1 ангстрем||≡ ||style="text-align:right;"|1{{e|−10}} ||метр||
|-
|1 нанометр ||≡ ||style="text-align:right;"|10||ангстрем||
|1 ангстрем||≡ ||style="text-align:right;"|100 ||пикометров||
|}
==Асăрхавсем==
{{асăрхавсем}}
{{СИ единицисем}}
| |||