Селен: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Santăr (Сӳтсе яв | хушни)
пТӳрлетӗве ӑнлантарман
Santăr (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
37-мĕш йĕрке:
== Ячĕ пулни ==
Ячĕ грекла {{lang-el|σελήνη}} — [[Уйăх]] сăмахран пулнă. Çутçанталăкра вĕсем [[Теллур]]па пĕрле тĕл пулаççĕ, ун ячă вара Çĕрпе çыхăннă.
 
==Хими пахалăхĕсем==
Селенĕн икĕ тĕрлĕ оксид SeO<sub>2</sub> тата SeO<sub>2</sub>:<br>
Se<sub>8</sub>+8O<sub>2</sub> → 8 SeO<sub>2</sub>.
Вăл хытă полимер, унтан SeO<sub>2</sub> газ пулать. SeO<sub>2</sub> шывра ирĕлсен селен йӳçĕке (Н<sub>2</sub>SeO<sub>3</sub>) пулать.
<ref name="wiberg_holleman">{{Кĕнеке
| пуçелĕк = Inorganic chemistry
| author1 = Egon Wiberg
| author2 = Nils Wiberg
| author3 = Arnold Frederick Holleman
| publisher = Academic Press
| year = 2001
| location = San Diego
| isbn = 0123526515
| page = 583
}}</ref>
 
:3 Se + 4 HNOO<sub>3</sub>}} → 3 HO<sub>2</sub>SeO<sub>3</sub> + 4 NO
 
 
== Изотопĕсем ==
Çутçантлăкра селенăн 6 [[изотоп]] (<sup>74</sup>Se, <sup>76</sup>Se, <sup>77</sup>Se, <sup>78</sup>Se, <sup>80</sup>Se тата <sup>82</sup>Se) пурри паллă, вĕсенчен пиллĕкĕшĕ стабиллă, пĕри вара(<sup>82</sup>Se) [[йĕкĕр бета-арану]] майĕпе саланать. [[Çурма аркану тапхăрĕ]] 9,7×10<sup>19</sup> çул. Унсăр пуçне тата 65-94 массă числиллĕ 24 изотоп искуствăллă майпа тунă (тата 9 тĕш изомерĕ) в диапазоне [[массовое число|массовых чисел]].