Меланези: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п робот хушрĕ: ace:Melanesia
Xqbot (Сӳтсе яв | хушни)
п робот хушрĕ: sl:Melanezija; косметические изменения
16-мĕш йĕрке:
 
== Меланезири патшалăхсем ==
[[Соломон Утравĕсем]]. Тĕп хули — [[Хониара]] ([[Гвадалканал]] утрав çинче, 30,5 пин çын [[1985]]). Тăсăлăвĕ − 1550 çм. Лаптăкĕ — 29,8 пин тв.çм. Çӳллĕ вырăнĕ — [[Попомансо]] (2331 м) хули. Халăх йышĕ — 286 пин çын ([[1985]]). Официаллă чĕлхи — [[акăлчан чĕлхи]], [[пиджин]] тата вырăнти чĕлхесемпе калаçаççĕ. Уявсем — утă, 7 — Пăхăнманлăх кунĕ. Утравсем çинче [[Çĕнĕ Гвиней]]рен куçса килнĕ çынсем пурăнаççĕ. Эспорт шутĕнче: копра, пулă, йывăç, какао пăрçи, пальма çăвĕ. Утравсене [[1568]] çулта [[Альваро Менданья де Нейра|Менданья де Нейра]], çурçĕр пайне — [[1768]] çулта [[Луи Антуан де Бугенвиль]] уçнă. [[1885]] çултанпа утравсем çинче кĕске вăхăт [[Германи]] хуçаланать, [[1893]] çулта утравсене ([[Бугенвиль (утрав)|Бугенвильпе]] [[Бук]]сăр пуçне) [[Аслă Британи]] ярса илет. Çак утравсем [[Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи]] хыççăн [[Австрали]] енне куçаççĕ. [[1978]] г. [[Соломон утравĕсем]] ирĕклĕхе тухаççĕ.
 
[[Вануату]] республики —[[Çĕнĕ Гебрид]] архипелагĕ, пурĕ 80 утрав. Çӳллĕ вырăнĕ — 1879 м, [[Эспириту-Санто]] утравĕ çинче. Халăх йышĕ — 185 пин çын ([[1998]]). Тĕп хули — [[Порт-Вила]] (халăх йышĕ − 24 пин çул). Официаллă чĕлхесем — [[бислама]], [[акăлчан чĕлхи]], [[франци чĕлхи]]. Тĕнĕ — [[протестант тĕнĕ]]. Çак утравсене пĕрремĕш Европа çынни [[П. де Кирос]] пулнă. Ячĕсене [[Кук]] XVIII ĕмĕрте панă. [[1887]] çултанпа — [[Франци]]пе [[Аслă Британи]]н пĕрлĕ пăхăнăвĕнче. [[1980]] çултанпа никама пăхăнман республика.
24-мĕш йĕрке:
[[Çĕнĕ Каледони]] — [[Францин тинĕсри çĕрĕсем|Францин «тинĕсри территорийĕ»]], [[Çĕнĕ Каледони|Ç. Каледони утравĕсĕр]] пуçне пĕчĕк утравсен ушкăнĕ кĕрет. Утравсене [[1774]] çулта уçса тĕпченĕ. Çӳллĕ тăрри — [[Панье]] (1628 м). Халăх йышĕ — 145 пин çын. ([[1985]]). Адм. тĕпĕ — [[Нумеа]]. Этноссем — [[меланезисем]] (канаксем) тата [[француссем]]. Официаллă чĕлхе — [[франци чĕлхи]], хутăшлисем те саралнă. Тĕнĕсем — [[католици тĕнĕ]], [[протестант тĕнĕ]]. Хуçалăх ĕç енĕпе — ту ĕç промăçлăхĕ (никкĕле, кобальта тата хрома тупăçлаççĕ). 95 % наци тухăçĕ никкĕльпе никкĕль тăпри экспортĕнчен килет.
 
Асăрхаттарни: хутăш чĕлхесем — [[пиджин|пиджин-инглиш]], [[бич-ла-мар]], [[ток-писин]] ([[Папуа Çĕнĕ Гвиней|Папуа Ç. Гвинейĕн патшалăх чĕлхи]]) тата урăххисем — [[акăлчан чĕлхи|акăлчан]], [[испан чĕлхи|испан]], [[франци чĕлхи|франци]] сăмахĕсенчен, е акăлчан (е урăх чĕлхен) лексикинчен пуçтарăнса тăрать, тĕпĕнче меланези граматики пулать.
 
== Çавăн пекех пăхăр ==
81-мĕш йĕрке:
[[simple:Melanesia]]
[[sk:Melanézia]]
[[sl:Melanezija]]
[[sm:Melanisia]]
[[sr:Меланезија]]