Апаш культури: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п робот хушрĕ: de:Abashevo-Kultur |
п робот хушрĕ: vi:Văn hóa Abashevo; косметические изменения |
||
4-мĕш йĕрке:
Хăйĕн ятне [[Апаш]] ([[Чăваш республики]]) ялĕнчен илет, çакăнта [[1925]] çулта пирвай куркансене тупнă.
== Пулса кайни ==
Хăш тĕпчевçĕсен шухăшĕпе, апаш культури, [[фатьян культури]] евĕрех, [[вăтаднепр культури]]пе çыхăннă, вăл унăн вырăнти (локаль) [[пураллă культура|пураллă культурăллă]] варианчĕ пулать. Апаш вилтăприсенче [[европаевĕрлĕ]] сарлака ĕренкĕллĕ пурăнакансене чавса кăларнă. Этнос енчен апаш халăхĕ [[арисем]] шутне кĕреççĕ, çак пĕтĕмлетӳсене авалхи индисен «Ведисемпе» пĕрпеклĕхĕсем тата археологипе антропологии<ref>[http://www.sspa.bashtel.ru/facultets/history/his/DIV/Denisov/Gl_III.2a.htm Кăнтăр Уралăн авалхи историйĕ]</ref>
== Культура ==
[[Курган]]сенче эрешленĕ тăм савăт-сапа, пăхăр тата кĕмĕл капăрлăхсем тупса палăртнă.
Апашсен культурин паллă элеменчĕ — утсене (лашасене) пăхса усрасси. Вĕсем [[колесница]]<ref>[http://www.tstu.ru/win/kultur/museum/museum/abashev.htm Подкурганные захоронения племен доно-волжской абашевской культуры]</ref> тума пултарнă. Чултан, пăхăртан тата килти тата тискер выльăх шăммисенчен ăсталанă ĕç хатĕрĕсем сунар, [[выльăх-чĕрлĕх усрани]] тата [[çĕр ĕçлени]] пирки пĕлтереççĕ.
Апашсем пĕрмĕшсем Уралти тĕсĕллĕ металсен управĕсемпе ус курма тытаннă
Апаш культурин пурăну вырăнĕсене [[Уралçи]]ре çеç тупнă.
17-мĕш йĕрке:
Апаш йăхĕсем кăвайтпа Хĕвел культне ([[Сăртăш]] евĕр) çав тери пăхăнса тăнă.
== Андрон культурипе хутшăнни ==
Пурнăç йăлисемпе апашсем [[андрон культури]]н йăхĕсене çывăх шутланаççĕ. Кăнтăр [[Урал]] апашĕсем тухăç кӳршисемпе — [[андронсем]]пе — тачă хутшăнусем тытса пынă. Апашсем андрон йăхĕсенчен тăм савăчесене илемлетмелли хăш тĕррисене «кивçенленĕ». Çавăн пек савăтсене Метевтамак вил тăприне чавса тупнă. Апаш культурин хăш уйрăмлăхĕсем андронсене куçаççĕ. Çапла ĕнтĕ нумай апаш металл капăрлăхĕсене андрон палăкĕсенче палăртаççĕ. [http://www.cap.ru/cap2/main.asp?prev=131&pos=1].
23-мĕш йĕрке:
== Вуламалли ==
* [[Каховский Василий Филиппович|Каховский В.Ф.]], "Происхождение чувашского народа", [[2003]].
J. P. Mallory, "Abashevo
== Çавăн пекех пăхăр ==
44-мĕш йĕрке:
[[nl:Abasjevocultuur]]
[[ru:Абашевская культура]]
[[vi:Văn hóa Abashevo]]
| |||