Печора (юханшыв): версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке:
[[Ӳкерчĕк:LA2-Demis Pechora River.png|right|200px|thumb|Печора]]
'''Печора''' [[Коми|Коми республики]]пе [[Ненец автономлă округĕ]]н çĕрĕсенче юхакан юханшыв. Тăсăлăвĕ 1809 çм, шыв-çĕр лаптăкĕ 322 пин çм².
 
== Тавралахĕ ==
 
Кӳлмекĕнчен 130 çм иртсен Печора иккĕне пайланать — тухăççи (Мăн Печора) тата анăççи (Кĕçĕн Печора). Аяларах, [[Нарьян-Мар]] тĕлĕнче, юханшыв сарăлса 45 çм анлăш юпленчĕк вăрри туса хурать те Печора тутине [[Печора тинĕсĕ|Печора тинĕсне]] юхса кĕрет.
 
Тулли шывланать ака вĕçĕнче — çу пуçламăшĕнче, вăтам юхăмĕнче — çу варринче, аялтарах — çĕртме пуçламăшĕнче. Çуллапа хĕлле — [[межень]]. Çуллахи межень — утă варринчен çурлаччен, часах çумăр ейĕвĕсемпе таткаланать. Шывăн вăтам хăвăртлăхĕ кӳлмекре 4100 м³/ç. Юпа уйăхĕн вĕçĕнче пăрпа витĕнет; пăртан тасалма çӳлтен тытăнать, пăр таткисем çӳлтен арканма тытăнаççĕ, пăр иртнĕ чух хупăрланаççĕ.
 
Карапсем [[Троицк-Печорск]]а çити çӳреме пултараççĕ, çуркуннепе кĕркунне — [[Усть-Унья]] таран. Тинĕс карапĕсем Нарьян-Мара (110 çм кӳлмекрен) çити хăпараççĕ.
 
== Гидрологи ==
Юханшыв [[Çурçĕр Уралĕ]]нче, Коми республикин кăнтăр-тухăçĕнче пуçланать, малтан ытларах кăнтăр-анăçалла чупать. Çăлкуçĕнчен пуçласа [[Унья (юханшыв)|Унья]] юханшывпа пĕрлешиччен Печора ту çинчи евĕрлĕ. Якши поселокĕ патенче (Волостница шывĕсем юхса кĕнĕ çĕртре) çурçĕрелле пăрăнать те Печора айлăмĕпе [[Усть-Уса]]ччен юхать. [[Уса (юханшыв)|Уса]] кӳлмекне иртсен анăçалла çаврăнать. Шыв сарăлăвĕн анлăшĕ кунта 2 çм çитет, айлăмра ейу улăхĕсем пулаççĕ. [[Усть-Цильма]] (после впадения рек [[Пижма (приток Печоры)|Пижмы]] и [[Цильма (река)|Цильмы]]) çĕрĕнче Печора каллех çурçĕрелле таврăнать, кунта анлă ейусем чылай çырма-çатрасемпе вакланнă.