Тĕмен: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п «Тюмень» «Тӳмен» çине куçарнă: |
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
1-мĕш йĕрке:
'''
== Тавралăхĕ ==
Хула [[Анăç Çĕпĕр]]те, [[
== Климачĕ ==
Климачĕ континенталлă
▲Хула [[Анăç Çĕпĕр]]те, [[Typа]] шывĕ çинче вырнаçнă. Мускава çитме Москвы 2144 çухрăм. Çĕр лаптăкĕ 235 çм². Трансçĕпĕр магистралĕн чукун çул çыххи. Юханшыв порчĕ. Тĕнче аэропорчĕ «Рощино», местный — «Плеханово».
▲Климачĕ континенталлă. Часах хăвăрт улшăнуллă çанталăк. Вăтам температура, кăрлач −17 °С (чи сивви −49 °С). Вăтам температура утă +18 °С, чи шăрăххи +38 °С.
== Истори ==
[[1586]] çулхи [[утă, 29]] Чимги-Тура (Чинги-Тура) карманĕ патĕнче, Фёдор Иванович патша хушнипе
▲[[1586]] çулхи [[утă, 29]] Чимги-Тура (Чинги-Тура) карманĕ патĕнче, Фёдор Иванович патша хушнипе Тюмень острогне никĕсленĕ. Ун çинчен çапла çырнă: «Лета 7093 (1586) посланы воеводы с Москвы Василие Борисов Сукин, да Иван Мясной, да письменный голова Данило Чулков с тремя сты человек, поставиша град Тюмень июля в 29 день, еже Чимги слых…» Карман валли анлă сăмсаха суйласа илнĕ, анăç енчен — çырмасем, Тюменка шыв, тухăç енче —[[Тура]] шывĕ.
[[XVIII ĕмĕр]] пуçламăшĕнче
▲Тюмень Вăтам Азирен Атăлçине пыракан авалхи караван çулĕ çинче ларать. Вăл çулăн пайне тюмень туртăмĕ» тенĕ, уншăн Кăнтăр Çĕпĕрти кочевникĕсем пĕр-пĕринпе ĕмĕр-ĕмĕрĕпе кĕрешнĕ. Шыв çулĕсемпе Тюмень Крайний Çурçĕр тата Аякри Тухăç çĕрĕсемпе çыхăнать. Малтан хулара хĕсмет çыннисем пурăнннă: боярсем, стрелецсем, казаксем. Кунтах [[1605]] çулта [[Çĕпĕр]]ти пĕрремĕш Ям слободине никĕсленĕ.
== Каçăсем ==
▲[[XVIII ĕмĕр]] пуçламăшĕнче Тюмень [[Раççей]] Çĕпĕрĕн [[Китай]]па сутă-илӳ тумалли çыхăнăвĕн çыххи пулса тăнă. Хула хăйĕн лаптăкне анлăлатнă. [[Тимĕрçĕ]] ĕçĕ, чансем шăратас, сăран промыçлĕ ĕçĕ хăвăрт аталана тытăннă. [[XIX ĕмĕр]]те хулан аталану ярăмĕ пуçланать. Çак вырăнтан [[материк]] варрине пĕрремĕш çĕруçакансем тухса кайнă, Çĕпĕрти пĕрремĕш пăрахутсем кунтан шыва тухнă, Тюменьре пĕрремĕш православи хăрамĕсем уçăлнă, чукун çул, шыв пăрăхĕсем хунă, телеграфа ĕçе кĕртнĕ. Паянкунхи Тюмень — пысăк промыçлă тĕпĕ, тĕпчев, культура тата спорт хули. Юлашки çулсенче хула питĕ хытă улшăнса кайнă. Çĕнĕ микрорайонсем, автомобиль çулĕсем, кĕперсем тунă, урамсене сарлăлатнă.
* [http://tyumen-city.ru/ Тюменĕн Официаллă сайчĕ]
Йӗрке 25 ⟶ 19:
* [http://www.utmn.ru/ Тюмень Патшалăх Университечĕ]
* [http://www.tsogu.ru/ Тюмень Патшалăх Нефть тата газ Университечĕ]
[[Категори:Тӳмен облаçĕ]]
[[ar:تيومين]]
|