Япалалăх (йăмлăх тĕсĕ)

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Япалалăх (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Япалалăхматери хорми, уйпа танлаштарса пăхсан, тӳлек йывăрăшĕ пур.

Япалалăх пĕрчĕсенчен тытăнса тăрать, вĕсем хушшинче тăтăшах электронсем, протонсем тата нейтронсем тĕл пулаççĕ. Юлашки иккĕшсем атом тĕшшисене, пурĕ те пĕрле — атомсене, молекулăсене, кристаллсене т. ыт. тăваççĕ

Биологире Япалалăх — клетка органелли шутне кĕрекен организм тĕртĕмне тăвакан матери хорми.

Малтанхи палăртăвĕ тӳрлет

Япалалăхматери хорми, уйпа танлаштарсан, йывăрăшĕ. Япалалăх пĕрчĕсенчен тытăнса тăрать, вĕсен хушшинче тăтăшах электронсем, протонсем тата нейтронсем. Иккĕ юлашкинчисем атом тĕшшисене, пурĕ те пĕрле — атомсене, молекулăсене, кристаллсене тата ытти объектсене тăваççĕ.

Япалалăхпа уй хушшинчи уйрăмлăх тӳрлет

Уйăн, япалалăхпа танлаштарсан, вĕçĕмсĕрлĕхпе пахаланать; электромагнит, гравитаци, ядерлĕ вăйсен, тĕрлĕ элементарлă пĕрчĕсен хум уйĕсем пур.

Халĕ çутçанталăка тĕпчев йĕркипе япалалăхпа уйа пĕр тĕслĕтесе уйăрмаççĕ, вĕсем тĕрлĕ корпускула-хум (икĕ тĕслĕ?) пĕрлĕ çутçанталăк пулăмĕсем. Уйпа япалалăх тачă çыхăнăвне тĕпчени материал тĕнчин хормипе тытăмĕн пĕрлĕхне ăнлантарса парать.

Пĕр тĕслĕ япалалăхăн тачăлăхĕ — япалалăх йывăрăшне унăн калăпăшĕ çине пайлани — пур:

 

куунта ρ — япалалăхăн тачăлăхĕ, m — япалалăх йывăрăшĕ, V — япалалăх калăпăшĕ.

Физика уйĕсен çакăн пек тачăлăх çук.

Япалалăх пахалăвĕсем тӳрлет

Химири япалалăх тӳрлет

Япалалăх тĕрлĕхĕ тӳрлет

Агрегатлă тăрăмсем тӳрлет


Кристаллсем тӳрлет

Тĕп статья: Кристаллсем


Органик япалалăхĕсем тӳрлет

Органик япалалăхсем тӳрлет

Вуламалли тӳрлет

  • Химия: Справ. изд./ В. Шретер, К.-Х. Лаутеншлегер, Х. Бибрак и др.: Пер. с нем. — М.: Химия, 1989


Çавăн пекех пăхăр тӳрлет

Шаблон:Матери