Химилле тасатав
Химлле тасатав — пусмасенчен (пир-авăртан) тунă япаласенчен çунă хыççăн кайман тасамарлăхсене химилле майсемпе катертни.[1]
Малтанхи вăхăтра кунашкал процедурăна «типĕ тасатав» тенĕ.
Истори
тӳрлет1821 ҫулхи пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Томас Дженнингс (англ.("типӗлле тасатма" пӗрремӗш патент илнӗ - вӑл хӑй шухӑшласа кӑларнӑ пирсене тасатмалли меслет, вӑл химчистка умӗнхи меслет пулнӑ. Скипидар тасатма усӑ курнӑ коммерци химчисткине Джолли Белин 1825 ҫулта Парижра уҫнӑ.
Шыври ирӗлчӗксем пулӑшнипе тумтирсене тасатма хальхи процесса 1855 ҫултанпа пӗлеҫҫӗ,илемлӗ Жан Батист Жолли ҫак продуктпа усӑ курма сӗннӗ. Горничнӑй ун ҫине краҫҫын тӑксан, унӑн килӗнчи сӗтел ҫитти тасалнине асӑрхарӗ вӑл. Жолли чи малтан тумтирсене краҫҫынпа тасатнӑ химчисткӑна уҫрӗ.
Малтан химчистка валли бензинпа краҫҫын йышши нефтепроводсемпе усӑ курнӑ. Вӗсен ҫӑмӑл хӗрӳлӗхӗ час-часах пушарсемпе взрывсем патне илсе ҫитерет. Хӑрушсӑрлӑх проблемисене Уильм Джозеф Стоддарда, АТЛАНТ (АПШ) хулинчи хими тасатас енӗпе ӗҫлекен специалиста, ятарлӑ растворитель (стоддард раствителӗ), халӗ уайт-спирит ятлӑ паллӑ уайт-спирит шухӑшласа кӑларнӑ. Вӑл бензинпа краҫҫынран сахалтарах сыхланнӑ.
Пӗрремӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн тӗрлӗ хлорланӑ раствительсемпе усӑ курма пуҫларӗҫ — вӗсем нефтепроводсенчен сахалтарах переҫҫӗ, пылчӑка тасатса пыраҫҫӗ.
1930-мӗш ҫул варринче химилле тасатнӑ ҫӗрте те тетрахлорэтиленпа (перхорэтилен) идеаллӑ раствитель стандарчӗ пулса усӑ курма пуҫланӑ — вӑл ҫирӗп, горючи мар, тумтирне сиен кӳмесӗр пылчӑка питӗ лайӑх тасатать.
Асăрхавсем
тӳрлетЛитература
тӳрлет- ГОСТ Р 51108—97 Услуги бытовые. Химическая чистка. Общие технические условия.