Хăйне хăй япала
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Япала (пĕлтерĕшсем) пăхăр.Хăйне хăй япала (Хăйĕнчи хăй япала, ним. Ding an sich; акăл. thing-in-itself; фр. chose en soi), ноýмен (грек νοούμενον «çитейнĕлĕх», νοέω «çитетĕп») — философи терминĕ, ăс-тăнпа çитме май пур объектсене кăтартать, çавна май вăл туйăмпа çитме май пур феноменсенчен уйрăлса тăрать; эпир ăна мĕнле йышăннине пăхмасăр хăйĕн пурăнавлăхĕпе пурнакан япала.
Термина нимĕçлерен тĕрĕс куçарас проблема тӳрлет
«Хăйне хăй япала» тени Кант нимĕçле каланине çывăх тăрать. «Хăйĕнчи хăй япала» тени вара нимĕçлерен вырăсла ирĕклĕнтерех куçарса тунă «Вещь в себе» тенине çывăх.
Çавăн пекех тӳрлет
Литература тӳрлет
- Кант И. Критика чистого разума. Пер. с нем. и предисл. Н. Лосского. СПб., тип. М. М. Стасюлевича, 1907.
- И. Кант. Пролегомены ко всякой будущей метафизике, могущей появиться как наука (пер. М. Иткина) // И. Кант. Соч. в 6 т. — Т. 4, ч. 1. — М.: Мысль, 1965 (Философское наследие). — С. 69-210.
- Гулыга А. В. Кант сегодня. / И. КАНТ. Трактаты и письма. М.: НАУКА. 1980. — С. 7-42.
- Ойзерман Т. И. Вещь в себе // Новая философская энциклопедия / Ин-т философии РАН; Нац. обществ.-науч. фонд; Предс. научно-ред. совета В. С. Стёпин, заместители предс.: А. А. Гусейнов, Г. Ю. Семигин, уч. секр. А. П. Огурцов. — 2-е изд., испр. и допол. — М.: Мысль, 2010. — ISBN 978-5-244-01115-9.