Хăвалав (гимн)
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Хăвалав (пĕлтерĕшсем) пăхăр.Хăвалав (бел. Пагоня) — Беларуç чĕлхипе Максим Богданович (1891—1917) 1916-мĕш çулта çырнă сăвă сăмахĕсене тĕпе хурса хайланă гимн (юрă).
Асăннă сăвăри тата гимнри «Хăвалав» сăмах (Пагоня, вырăсла Погоня) çĕршыври арçынсем хăрушлăх килсе тухсан никам хушмасăр хăйсене тĕллĕн пуçтарăнса тунă çар йĕркелĕмне пĕлтерет[1].
Текст
тӳрлетГимн пек усă курнă чухне, чылай чухне, юлашки çаврана юрламаççĕ, 2, 4 тата 6-мĕш çаврасене икĕ хут юрлаççĕ.
Толькi ў сэрцы трывожным пачую
Не разьбiць, не спынiць, не стрымаць.
За краiну радзiмую жах,
Успомню Вострую Браму святую
I ваякаў на грозных канях.
У белай пене праносяцца конi,
Рвуцца, мкнуцца i цяжка хрыпяць,
Старадаўняй Лiтоўскай Пагонi
Не разбiць, не спынiць, не стрымаць!
У бязмерную даль вы ляцiце,
А за вамi, прад вамi — гады.
Вы за кiм у пагоню спяшыце?
Дзе шляхi вашы йдуць i куды?
Мо яны, Беларусь, паняслiся
За тваiмi дзяцьмi наўздагон,
Што забылi цябе, адраклiся,
Прадалi i аддалi ў палон?
Бiце ў сэрцы iх — бiце мячамi,
Не давайце чужынцамi быць!
Хай пачуюць, як сэрца начамi
Аб радзiмай старонцы балiць.
Мацi родная, Мацi-Краiна!
Не ўсцiшыцца гэтакi боль.
Ты прабач, ты прымi свайго сына,
За Цябе яму ўмерцi дазволь!
Ўсё лятуць i лятуць тыя конi,
Срэбнай збруяй далёка грымяць…
Старадаўняй Лiтоўскай Пагонi
Çавăн пекех
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ Çăлкуçра çапла çырнă (вырăсла): «...До конца ХIV в. кроме дружин из литовских и славянских земель государства, широко использовалась всеобщее народное ополчение - п о г о н я, которая была наиболее архаичной формой военной мобилизации. Как свидетельствует указ - ПРЫВIЛЕЙ ВЯЛIКАГА КНЯЗЯ ЛIТОЎСКАГА I КАРАЛЯ ПОЛЬСКАГА ЎЛАДЗIСЛАВА (ЯГАЙЛЫ) 1387 года - http://www.pravo.by/main.aspx?guid=4801, в погоне, в случае вторжения неприятеля в пределы государства, принимала участие все мужское население, способное носить оружие.»
Вуламалли
тӳрлет- Березкин Г. С. Человек на заре : Рассказ о Максиме Богдановиче — белорусском поэте. — М.: Художественная литература, 1970. — 136 с.