Фуэ (яп. ?, тӳррĕн, «флейта, дудка, шăхлич») — япон флейтисен йышĕ. Фуэ çинçе янравлă, ăна бамбукран хатĕрлеççĕ[1]. Чи анлă сарăлнă фуэ — сякухати.

Мусăка шăратнă чухне фуэ шăтăкĕсене пӳрне минтерĕсемпе мар, фалангăсемпе хуплаççĕ.

Истори тӳрлет

Фуэ нĕселĕ — китайсен «пайсяо» свирелĕ[2].

Классификаци тӳрлет

Фуэ икĕ пысăк ушкăна — урлисем тата тăрăхлисем çине — пайлаççĕ[3]. Урлисенче тута валли шăтăксем айăккинче, тăрăхлисенче — вĕçĕнче вырнаçнă[4].

Синобуэ тӳрлет

 
Синобуэ

Хоттику тӳрлет

 
Тутапа тытмалли якатман шăтăк.

Хоттику (яп. 法竹?, тӳррĕн «дхарма бамбукĕ») — бамбук тымарĕнчен хатĕрленĕ фуэ.

Хитирики тӳрлет

Тĕп статья: Хитирики

Хитирики (яп. 篳篥?) — пысăках мар (20 см ытла мар) икĕ патаклă вĕрмелли бамбук инструменчĕ. Хитирики юрăлла çепĕç, анчах та кăштах нăрлатнă пек янăрать, çинçе (çӳлти) регистрĕнче — касăк тембрăллă. Тон диапазонĕ — пĕр октава.

Комабуэ тӳрлет

 

Комабуэ (яп. 高麗笛?, Корё флейти) — пӳрнесем валли ултă шăтăклă урлă флейта. Япон Килĕнчи гагаку тата комагаку мусăкĕнче усă кураççĕ.

Рютэки тӳрлет

Рютэки (яп. 龍笛 рю:тэки?, «дракон флейти») — япон бамбук урлă флейта, тăршшĕ 40 см яхăн, диаметрĕ — 1,3 см, çичĕ шăтăклăскер. Гагакура усă кураççĕ.

Нокан тӳрлет

 
Лакăланă нокан

Нокан (яп. 能管 но:кан?, тӳррĕн «но театрĕн » пăрăхчи) — япон урлă флейта, но тата кабуки театрĕсенче аккомпонементлеме усă кураççĕ.

Кагурабуэ тӳрлет

  Чи вăрăм фуэ, 45,5 см тăршшĕ. Микагура жанрĕнче усă кураççĕ.

Асăрхавсем тӳрлет

  1. ^ Taiko — Japanese Drumming." 2008 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче архивланӑ., Drumdojo Magazine, Ed. Paul Marshall, 2000, retrieved 6 July 2008
  2. ^ Malm, William P. Traditional Japanese Music and Musical Instruments. 1959. Rev. ed. Otowa: Kodansha International, 2000.
  3. ^ «Fue (Flute).» Japanese Traditional Music". 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ., 2002, Columbia Music Entertainment, retrieved 6 July 2008
  4. ^ «Fue (Flute)», Japanese Traditional Music 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ., 2002, Columbia Music Entertainment, retrieved 6 July 2008

Литература тӳрлет

  • Berger D. P. The Nohkan: Its Construction and Music // Ethnomusicology. — University of Illinois Press, 1965. — Vol. 9. — № 3.