Упа
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Упа (пĕлтерĕшсем) пăхăр.| Упа, упасем | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Ăслăх классификацийĕ | ||||||||
|
||||||||
| Латинла çырни | ||||||||
| Ursus | ||||||||
|
Упа (упасем, лат. Ursus) — сĕт çисе ӳсекенсем тĕлĕшĕнчи тискер ушкӑн чӗрчунӗсем, хăйне уйрăм рет (кăк).
Палеонтологиллӗ пӗлӳсем тӑрӑх, упасем 5—6 миллион ҫул каялла пулса тухнӑ. Хальхи вӑхӑтра пӗрремӗш пайташӗ тесе лат. Ursus minimus упана шутлаҫҫӗ — вӑл пысӑках мар чӗрчун, унӑн шӑммисене Францире тупнӑ. Халь пурӑнакан пур тӑватӑ тӗсӗ тата вилсе пӗтнисем (тӗслӗхрен, ту хӑвӑлӗ упи (лат. Ursus spelaeus)) 1—2 миллион ҫул каялла пулнӑ этрусск упинчен пулса тухаҫҫӗ (лат. Ursus etruscus).
Йӑхӑн чи ҫамрӑк тӗсӗ шурӑ упа пулса тӑрать, вӑл хăмăр упаран 200 000 ҫул пек каялла уйӑрӑлса тухнӑ.
Вуламалли
тӳрлет- Соколов В. Е. Систематика млекопитающих. Том 3. Отряды — китообразные, хищные, ластоногие, трубкозубые, хоботные, даманы, сирены, парнокопытные, мозоленогие, непарнокопытные. М., 1979.
- Соколов В. Е. Редкие и исчезающие животные. Млекопитающие : Справ. пособие. — М. : Высшая школа, 1986. — С. 280. — 519 с., [24] л. ил. — 100 000 экз.
Каҫӑсем
тӳрлет- The Bears Project(акăлч.)
- Grizzly Bear Outreach Project 2019 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ.(акăлч.)
- Медвежьи на сайте Мир животных
- Медвежьи на сайте Зооклуб(ĕçлемен каçă).