Улшăнуллă токăн тăвăмла пĕлтерĕшĕ
Улшăнуллă токăн тăвăмла (эффективлă) пĕлтерĕшĕ улшăнусăр токăн çавнашкал пĕлтерĕшĕпе тан, хăшĕ улшăнуллă токăн пĕр периочĕ чухлĕ вăхăтра пăхса тухакан улшăнуллă ток чухлех ĕç тăвать (ăшăлла тата электродинамикăлла эффект).
Ку ăнлавăн математикăлла палăртавĕ — улшăнуллă токăн тăваткалла вăтам пĕлтерĕшĕ. Урăхла каласан, улшăнуллă токăн тăвăмла пĕлтерĕшне ак çак формулăпа тупма пулать:
Акăлчан чĕлхинче effective value (эффективлă пĕлтерĕш) теççĕ. Çавăн пекех RMS тат rms аббревиатурăсмепе усă кураççĕ — root mean square — тăваткалла вăтам (пĕлтерĕш).
Электровиçев приборĕсенче (амперметр, вольтметр) ушăнуллă тока виçме синусоидăлла ток валли шкалана майлашатарççĕ, вара прибор унашкал токăн тăвăмла пĕлтерĕшне кăтартать. Синусоидăлла мар токсен вăйĕпе хиврелĕхне вара тĕрлĕ йышши приборсем тĕрлĕ пĕлтерĕшсем кăтартма пултараççĕ[1].
Çавăн пекех
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ 11.8. Показания приборов различных систем в цепях несинусоидального тока (выр.). StudFiles. Тĕрĕсленĕ 16 Нарӑс уйӑхӗн 2019.
V
Литература
тӳрлет- «Справочник по физике», Яворский Б. М., Детлаф А. А., изд. «Наука», 1979 г.1
- Курс физики. А. А. Детлаф, Б. М. Яворский М.: Высш. шк., 1989. § 28.3, п.5
- «Теоретические основы электротехники», Л. А. Бессонов: Высш. шк., 1996. § 7.8 — § 7.10