Талышсем
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Талыш (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
Талышсем́ (тал. толыш) — арирен пулса тухнă, кавказăн чылай субстрачĕпе улшăннă халăх[1] Каçпин кăнтăр-анăç çыранĕ патĕнче (Азербайджан Республикин кăнтăр-тухăçĕ тата Иранăн çурçĕр-анăçĕ) Талыш тăвĕ çинче тата ту умĕнче пурăнаççĕ. Тĕнĕпе кăнтăр талышсем — мăсăльман-суннитсем (Накшбанди суфи орденĕ), çурçĕрсем — мăсăльман-шиитсем.
Расă тĕсĕ | Европа евĕр расăн Каçпи тĕсĕ |
---|
Пĕтĕмĕшле йышĕ — 200 000 яхăн çын. Антропологипе европа евĕр расăн каçпи тĕсĕ шутне кĕреççĕ.
Кун-çулĕ
тӳрлетЧĕлхе
тӳрлет
Территорипе вырнаçăвĕ
тӳрлетХалăх йышĕ
тӳрлетПаллă талышсем
тӳрлет- Талышинский Мир Ибрагим-хан — раççей çарпуçĕ, Раççей Император Çарĕн генерал-майорĕ, Кавказ вăрçине хутшăннă.
- Исраил Мамедов — талыш юрăçи, Талыш халăхĕн сăвăçи.
- Балоглан Ашрафов — азербайджан юрăçи.
- Шейх Захид Гилани[2] — Вăтам ĕмĕрсенчи тĕн ĕçченĕ тата халăха çутта кăлараканĕ.
- Исмаил Шабанов — «Талыш диаспори» регионри этем пĕрлĕх йĕркелĕвĕн ертӳçи.
- Новрузали Мамедов — талыш ăсчахĕ тата этем пĕрлĕхĕн ĕçченĕ, «Толыши сядо» хаçатăн тĕп редакторĕ пулса ĕçленĕ, политикăпа айăпласа тĕрмене хупнă, азербайджан тĕрминче асапласа вĕлернĕ.
- Фахраддин Абосзода (Аббасов) — талыш ăсчахĕ тата этем пĕрлĕх ĕçченĕ, «Шавнышт» хаçатăн редакторĕ.
- Гилал Мамедов — правохӳтĕлевçи, талыш паллă ĕçченĕ
- Атахан Абилов — тĕнче юрисчĕ, правохӳтĕлевçи, талыш паллă ĕçченĕ.
- Ширали Муслимов — талыш чабанĕ, 168 çул пурăннă.
- Эйвазов Махмуд Багир оглы — Азербайджанри, малтанхи СССР тата тĕнчере халĕ пурăнакансен чи ватă çын.
- Паша-заде Гаджи Аллахшукюр — талышсен тĕн йалипе этем пĕрлĕхĕн ĕçченĕ, Кавказ Мăсăльманĕсен Тытăмлăхĕн пуçлăхĕ, 2003 çулта Кавказ мăсăльманĕсен XI съездĕнче пурнăç тăршшипех шейх-уль-ислам ята тивĕçтернĕ.
- Фамил Джафаров — талышсен тĕн йалипе этем пĕрлĕхĕн ĕçченĕ, РФ мăсăльман-шиичĕсен чун-чĕмлĕ тытăмлăхĕн ертӳçи.
- Тагиев Джавид — азербайджан боксёрĕ, Европа чемпионачĕн парнине тивĕçнĕскер, 2004 çулхи Олимп вăййисене хутшăннă Азербайджан командин пайташĕ.
Çавăн пекех пăхăр
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлетКаçăсем
тӳрлет- БСЭ. Талышсем(ĕçлемен каçă)
- Радио, талыш чĕлхипе 2008 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗнче архивланӑ.
- Измайлова А. А. Кандидат исторических наук, Зав. отделом этнографии Музея Истории Азербайджана АН Азербайджана. Талыши (Этнокультурные процессы)
- Талыш канашлăвĕ 2010 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче архивланӑ.
- Толышпресс 2020 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ.
- Талышинфо 2010 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.
- Виртуаллă талыш килĕ 2009 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ.
- Талыш-медиа
- Атропат
- Ф. Абасзода. Талышский народ лицом к лицу со временем 2008 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.
- Атропат(ĕçлемен каçă)
- Лидер талышского народа попросил политического убежища в России