Компас
Ко́мпас (итал. сompassio; compassare — утăмсемпе виç[1]; моряксен професси пуплевĕнче: компа́с) — вырăнта Çĕрĕн магнит полюсĕсем тата çĕр енĕсем çинелле кăтартакан хатĕрлĕх, урăх компас тата хурçă япала çумĕнче магнит компасĕ тĕрĕс мар кăтартма тытăнать.
Принцип енĕпе тĕрлĕ тĕслĕ компас пур: магнит компасĕ, гирокомпас, астрономи компасĕ, çаплах юрилле объектсем çинелле кăтартакан компассем: радиокомпас тата спутник компасĕ.
Магнит компасĕ
тӳрлетКун-çулĕ
тӳрлетКомпаса Китайра Сун ăрăвĕ эпохинче ăслайланă, пушхирсем тăрăх çул кăтартма кирлĕ чухне усă курнă (тĕплĕнрех тăваттă аслă ăслай).
Тинĕс компасĕ пирки пĕрремĕш Кипчаки 1282 çулта çырнă, кайран - ал-Макризи (1442 вил.).
Электромагнит компасĕ
тӳрлетÇавăн пекех
тӳрлетВуламалли
тӳрлет- Компас // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
- Коваленко А. П. Тайна «дьявольского» камня / Рецензент: канд. географ. наук А. В. Шумилов; Художник Т. В. Иваншина. — М.: Мысль, 1983. — 50000 экз. (хупл.)
- Коваленко А. П. Приключения путеводной стрелки. — 2-мĕ кăл.. — М.: МАИК «Наука/Интерпериодика», 2001. — 5000 экз. — ISBN 5-7846-0068-0 (хуп.) (1-мĕш кăл. — М., 1991)
- Краснов В. Н. История навигационной техники: Зарождение и развитие технических средств кораблевождения / Институт истории естествознания и техники им. С. И. Вавилова РАН.. — М.: Наука, 2001. — 420 экз. — ISBN 5-02-013119-9 (куç.)
Асăрхавсем
тӳрлетКаçăсем
тӳрлет- Краткий обзор туристических компасов по их видам 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче архивланӑ.