Капăн речĕ

Капăн речĕ — хисепĕн çывхартнă виçине (пысăкăшне) палăртать, унăн тулли хисеп таран çывхартнă вуннăлла логарифмĕпе палăрăнать. Сăмахран, 1500  хисепĕн речĕ — 3, мĕншĕн тесен 1500 хисепе ак çапла çырма пулать: 1,5·10³.

Тĕрлĕ ретри хисепсемпе кăтартакан пысăкăшлă объектсем

Çапла вара, хисепсен (капсен) речĕсем еплерех пулни логарифмсен шкалинчен те курăнать . Тĕрлĕ ретри хисепсене, сăмахран, пинсен капашне кăтартнă чухне асăрхатăн.

Икĕ хисепĕн речĕсем пĕр пек, енчен те пысăкраххине теприн çине пайласан вуннăран пĕчĕкрех хисеп пулать. Сăмахран, 23 тата 82 хисепсен речĕсем тан, анчах та 23 тата 820  хисепсен — апла мар.— Джон Басс

Çапла калама пулать: кап речĕ — асăннă хисепе палăртма кирлĕ вуннăн капашĕ. $N$ хисепĕн ретне курас тесен, ăна ак çапла хурăмпа çырмалла:

$N=a\times 10^{b},$ ($0.5<a\leq 5$).

Çапла вара, $b$ кунта хисепĕн ретни кăтартать. Йĕрке плюслă тулли хисеп, минуслă тулли хисеп тата нуль пулма пултарать. Кăна пĕтĕмпех аяларахри таблица кăтартать:

Хисеп $N$	Формат $N=a\times 10^{b}$	Кап речĕ $b$
0.325	3.25 × 10–1	–1
0.5	5 × 10–1	–1
5	5 × 100	0
7	7 × 100	0
44	4.4 × 101	1
1000	1.0 × 103	3
1400	1.4 × 103	3

Вуламалли

• Asimov, Isaac The Measure of the Universe (1983)

Каçăсем

• The Scale of the Universe 2 Interactive tool from Planck length 10⁻³⁵ meters to universe size 10²⁷
• Cosmos – an Illustrated Dimensional Journey from microcosmos to macrocosmos – from Digital Nature Agency
• Powers of 10, a graphic animated illustration that starts with a view of the Milky Way at 10²³ meters and ends with subatomic particles at 10⁻¹⁶ meters.
• What is Order of Magnitude?