Иран кунҫулӗ

Иран кун-ҫулӗ (перс. تاریخ ایران‎) — тӗнчере чи аваллисен шутне кӗрет. Ӗмӗрсен тӑршшӗпех ку ҫӗршыв Тухӑҫра пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнса тӑнӑ. Иран кун-ҫулне икӗ тапхӑра пайлани пур: мусульман тӗнӗ умӗнчи тата мусульман тӗнӗн вӑхӑчӗ. Иран пӗрлӗхне ислам тӗнне кӗртни унӑн этеплӗхӗн, социал тата политика структурисене тӗплӗн улӑштарнӑ. Анчах та ислам тӗнне йышӑннӑ хыҫҫӑн малтанхи чун-хавал хаклӑхӗсем пачах та пӗтмен. Унтан ытла, вӗсем ҫӗршыври ҫӗнӗрен пулса тухнӑ этеплӗхе вӑйлӑ сӗм янӑ, ӑна хӑш тӗпчевҫӗсем иран исламӗ теҫҫӗ. Хальхи Иранра чылай мӑсӑльман тӗнӗ умӗнхи йӑла-йӗркесене упраса пыраҫҫӗ.

Авалхи ҫырав тапхӑрӗнче

Авалхи Иран, хӗрлӗ тӗспе Элам патшалӑхне палӑртнӑ.

Тĕп статья: Элам

Авалхи ҫырав тапхӑрӗнче Иран ҫӗрӗсенчи чи вӑйли Элам патшалӑхӗ пулнӑ. Вӑл ытти ҫӗршывсемпе тупӑшнӑ, вӗсен шутӗнче шумерсем те пулнӑ.

Каҫӑсем

• Бартольд В. В.. Работы по исторической географии на сайте «Руниверс»
• История Ирана на иран.ру /вебархив/
• Шваниц В. Г. Сталин, Рузвельт и Черчилль в Иране (Stalin, Roosevelt und Churchill in Iran, Webversion 4-2010(ним.))
• Иран и «великий сатана»: секретная сделка Вашингтона с Хомейни // Персидская служба Би-би-си, 5 июня 2016