Википеди

Джон Мильтон

Джон Мильтон (акăл. John Milton; раштавăн 9-мĕшĕ, 1608, Лондон - чӳкĕн 8-мĕшĕ, 1674, Лондон) анкăл сăвăçи, политика ĕçченĕ тата шухăшлавçи, политикаллă тата тĕн ыйтуллă памфлетсен авторĕ.

Джон Мильтон

Джон Мильтон
Çуралнă чухнехи ят: John Milton
Çуралнă вăхăт: 1608 çулхи раштавăн 9-мĕшĕ
Çуралнă вырăн: Лондон, Англи
Вилнĕ вăхăт: 1674 çулхи чÿкĕн 8-мĕшĕ
Вилнĕ вырăн: Лондон, Англи
Гражданлăх: Англи
Ĕçлев тĕсĕ: 17-мĕш ĕмĕрти Англи căвăçи
Пултарулăх çулĕсем: 1639—1674
Ĕçсен чĕлхи: акăлчан
Алпусни: Алпусни
Пултару ĕçĕсем Викивулавăшра.

Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ

тӳрлет

Мильтон лайăх пĕлÿ илнĕ — малтан килĕнче, каярах сăваплă Павăл шкулăнче. Унтан — Кембридж университетĕнче.

 
1632-1638-мĕш çç. Джон Милтон Хортонта пурăннине пĕлтерекен асăну хăмми

Вĕренсе пĕтерсен вăл пилĕк çул ашшĕн килĕнче, Лондонпа юнашар Хортонта пурăннă, хăй тĕллĕн вĕренсе çутĕçне аталантарнă.

1637-1638-мĕш çулсенче Италипе Францире пулать, кунта вăл Галилео Галилейпа, Гуго Гроцийпа тата ытти хăй вăхăтĕнчи паллă çынсемпе паллашнă.

Ытти аслă çынсенчен уйрăм, Мильтон пурнăçĕн пĕрремĕш пайĕ лăпкăн иртнĕ; чун хумханувĕпе асапĕ ăна ватăлас çулсенче тин пырса тивнĕ.

Çамрăк Мильтонăн çутă кăмăлĕ пăрремĕш юрăллă сăввисенчех курăнать:

  • «L’Allegro» («Хаваслă») тата «Il Penseroso» («Шухăшлă»), кунта Мильтон çына икĕ тĕрлĕ чун-кăмăллă сăнарлать: хаваслă тата тунсăхлă-сăнавлă, кăмăлĕ улшăннă май уншăн çутçанталăк та улшăнса пырать. Икĕ юрăллă сăвви те Елизавета тапхăрĕн çепĕç кăмăллă сăввисеме палăртуллă, малашне Мильтон пултарулăхĕнче тĕл пулмасть.
  • «Lycidas» («Люсидас») ял пурнăçне çивĕч туйăмлăн сăнарлать, чунĕнче пытаннă тăван çĕршыва юратнă тарăн туйăмне уçса парать, темĕнле майпа Петраркăн тунсăхлă сăввисене аса илтерет.
  • «Comus» («Комус»). Ку хăй вăхăтĕнчи çивĕчлĕхне çухатман чаплисенчен чаплă драмаллă пастораль.

1639-мĕш çулта Италирен таврăнса Лондонра вырнаçать. «Çутĕç çинчен» («Tractate of Education, to Master Samuel Hartlib») трактат çырать. Ку унăн пурнăçĕпе çывăхрах паллашма пулăшать тата пĕр улшăнусăр, пĕр çĕннисĕр йăлăх пурнăçран йĕрĕннине кăтартать.

1641-мĕш çулхи авлану унăн пĕлĕтсĕр пурнăçне хĕнсĕхпе хурлăх çех илсе килет. Унăн арăмĕ Мэри Поуэл пĕрремĕш çултах килтен тухса кайса каялла таврăнмасăр хуйăхтарать.

Ăнăçусăр çемье пурнăçĕ «The Doctrine and Discipline of Divorce» («Уйăрăлу çинчен») трактат çырма хистенĕ.

1652-мĕш çулхи нарăс уйăхĕнче вăл суккăрланса курми пулнă.

Арăмĕ унччен темиçе çултан килне таврăнса çамрăклах вилет. Ватлăхра Мильтон иккĕмĕш арăмĕпе икĕ хĕрĕнчен тăракан тачă кил-йышĕнче пĕчченех юлнă. Ăна кил-йышĕ ăнланман, унăн шухăшлавĕсем вĕсеншăн пачах та ютă пулнă.

 
«Самсон-кĕрешÿçĕ» çырнин пайĕ

Ку йывăрлăхсене пăхмасăр ун пултарулăхĕ чи çÿллĕ шайне çитет. 1660-1674-мĕш çулсенче виçĕ чи чаплă та паллă ĕçĕсене хайлать: «Çухалнă çăтмах» («Paradise Lost»), «Таврăннă çăтмах» («Paradise Regained») тата «Самсон-кĕрешÿçĕ» («Samson Agonistes»).

Мильтон тата политика

тӳрлет
  • «Ареопагитика» — «Areopagitica: A Speech for the Liberty of unlicensed Printing to the Parliament of England»
  • «Реформации çинчен» — «Of Reformation touching Church Discipline in England and the Causes that hitherto have hindered it» (1641-мĕш çул)
  • «Иконапа кĕрешекен» («Eikonoklastes»)

памфлетсем çырнă.

Пĕлтерĕшĕ

тӳрлет

Мильтона чысласа Меркурий çинчи кратера унăн ятне панă.

Вырăсла тухнă ĕçĕсем

тӳрлет
  • М. А. П. А. (то есть московской академии префект Амвросий (Серебренников)), «Потерянный рай» поэма героическая (Москва, 1780; 3-е изд. с приобщением «Возвращенного рая», М., 1803; 6-е изд., М., 1827, с биографией Мильтона, 1828; 7-е изд., М., 1860; перевод с французского);
  • E. П. Люценко, «Потерянный рай» (СПб., 1824); Ф. Загорский, «Потерянный рай» и «Возвращенный рай» (М., 1827; 4-е изд., 1842—1843);
  • E. Жадовская, «Потерянный рай», с приобщением поэмы «Возвращенный рай» (М., 1859; очень неудачный перевод в стихах);
  • А. Зиновьев, «Потерянный рай» (М., 1861);
  • С. Писарев, «Потерянный рай» (СПб., 1871; стихами); «Потерянный рай», с присовокуплением «Возвращенного рая» (М., 1871);
  • А. Шульговская, «Потерянный и возвращенный рай» (СПб., 1878);
  • H. М. Бородин, «Потерянный и Возвращенный рай» (М., 1882; 2-е изд., 1884, перевод с французского);
  • В. Б—ъ, «Потерянный и Возвращенный рай» (М., 1884, перевод с французского); «Потерянный рай», изд. А. Ф. Маркса, с рис. (СПб., 1895); Андреев, «Рождение Христа», гимн (СПб., 1881); «Ареопагитика», речь Мильтона, обращённая к английскому парламенту, 1644 г. («Современное Обозрение», 1868, № 5).
  • Арк. Штейнберг, «Потерянный Рай» / Мильтон Дж. Потерянный рай. Стихотворения. Самсон-борец. — М.: Худ. лит., 1976. (Библиотека всемирной литературы. Т. 45.)
  • Арк. Штейнберг, «Потерянный Рай» / Джон Милтон. «Потерянный рай. Возвращённый рай. Другие поэтические произведения». Илл. Г. Доре. — М.: «Наука», «Литературные памятники», 2006.
  • Сергей Александровский, «Возвращённый Рай» / Джон Мильтон. Возвращённый Рай. Перевод с английского. — М.: Время, 2001. — 191 с.: с илл. — (Серия «Триумфы»). ISBN 5-94117-015-7
  • Сергей Александровский, «Возвращённый Рай» / Джон Милтон. «Потерянный рай. Возвращённый рай. Другие поэтические произведения». Илл. Г. Доре. — М.: «Наука», «Литературные памятники», 2006.

Вуламалли

тӳрлет
  • Johnson, «Lives of poets».
  • Macaulay, «Essays».
  • «Great Writers: Milton» (с библиографическими указаниями).
  • Маколей, «Мильтон» («Светоч», 1860, № 11 и «Сочинения», т. I).
  • Ф. Ч., «Публичные чтения в Киеве профессора Седина» («Молва», 1857, № 9).

Асăрхавсем

тӳрлет

Каçăсем

тӳрлет
Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/w/index.php?title=Джон_Мильтон&oldid=822672»