Гуцулсем
Гуцу́лсем (укр. гуцули) — украинсен Карпатра пурăнакан субэтнос группи [3].
| Гуцулсем | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Пурӗ: 26 290 ытларах | |||||||||||||
| Чĕлхе |
гуцул калаçăвĕсем, украин чĕлхи, румын чĕлхи | ||||||||||||
| Тĕн | грек католицизмĕ, православи | ||||||||||||
.jpg)
Ареалĕ
тӳрлетУкраинăн Ивано-Франковск (Верховинск, Яремчанск, Косово тата Надворнянск районĕсен кăнтăр пайĕсем), Черновицă тата Карпат лешьен облаçĕсенче (Рахов районĕ) çĕрĕсенче вырнаçнă. Украинăри Гуцульщина территорин лаптăкĕ — 6,5 пин км², çаплах вĕсен çĕрĕ Румынин чикĕ хĕрринчи районсенче марамарош гуцулĕсем пурăнаççĕ[4]. Бойксемпе тата лемксемпе пĕрле Карпатăн автохтонлă халăхĕ шутланать.
Пĕрремĕш 2001 çулхи Пĕтĕм Украинăри халăх çыравĕпе Украинăра пурăнакан 21400 çын хăйсене гуцулсен этнографи группине кĕртеççĕ[1].
1945 çулчен гуцулсем сапаланчăк халăх шутланнă. Пĕрремĕш тĕнче вăрçиччен вĕсем Австро-Венгри йышĕнче пулнă: гуцул çĕрĕсем Австрире, çаплах — Венгрире (1867-па) пулнă, 1920 çул хыççăн гуцул çĕрĕсем Польша, Румыни тата Чехословаки территорине кĕнĕ. 1939 çулта Гуцульщина территорине УССР йышне кĕртнĕ.
Çавăн пекех
тӳрлетАсăрхавсем
тӳрлет- ^ 1 тата 2 Численность лиц отдельных этнографических групп украинского этноса и их родной язык
- ^ Romania’s ethnographic regions — the Hutsul
- ^ Encyclopedia of Ukraine: Hutsuls(акăлч.)
- ^ Антонов А. Гуцульская рапсодия // Вокруг света № 4 (2787), ака, 2006.
Литература
тӳрлет- 3 етнографічних спостережень С. М. Коваліва («Гуцули»), «Народна творчість та етнографія», 1959, № 4
- В.Шухевич. Гуцульщина, Львов, 1901.
- 3еленін Д. К., Про київське походження карпатських українців — гуцулів, в кн.: Українська етнографія. К., 1958.
- Гоберман Д. Н. Искусство гуцулов, Москва, Советский художник, 1980. 52с.+185 илл.
- Брутер В. Украинцы Южной Буковины: проблемы и ориентиры Сб. научных конференций «Трансграничное сотрудничество Украины, Молдовы и Румынии», сен.-окт. 2000.
Каçăсем
тӳрлет- Çак статьяна çырнă чухне Брокгаузпа Ефронăн Энциклопеди сăмахсарĕн (1890—1907) материалĕпе усă курнă.
- Национальный музей народного искусства Гуцульщины и Покуття | Коломыя, Ивано-Франковськая область, Украина 2021 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче архивланӑ.
- Российский музей этнографии: украинцы-гуцулы 2010 ҫулхи Ака уйӑхӗн 20-мӗшӗнче архивланӑ.
- Российский музей этнографии: Одежда украинцев-гуцулов 2009 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.
- Гуцульщина, Косівщина
- Яремче
- Гуцулы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.