Гиперçĕнĕ çăлтăр

Гиперçĕнĕ çăлтăр — вышкайсăр пысăк массăллă (Хĕвел массинчен 20 хут ытла пысăкрах) çăлтăрпа, унăн тĕшшин гравитацилле коллапсĕ хыççăн, пулса иртекен сирпĕнӳ; тĕшĕн коллапсĕ вара термонуклонсарла реакци валли хуткăç пĕтнĕрен пулать. Çапла вара ку çав тери пысăк (вышкайсăр хăватлă) вышкайсăр çĕнĕ çăлтăр.

Эта Киля, Киля çăлтăрлăхĕнче, гиперçĕнĕ çăлтăр пулма пултарать

Çапла вара

• Кваркла çăлтăр

Литература

• A. I. MacFadyen and S. E. Woosley. «Collapsars: Gamma-Ray Bursts and Explosions in 'Failed Supernovae'». — Astrophysical Journal Vol 524. — октябрь 1999. — С. 262—289.
• Stanford E. Woosley. «Gamma-ray bursts from stellar mass accretion disks around black holes». — Astrophysical Journal, Vol 405, март 1993. — С. 273—277.
• Tsvi Piran. «The Physics of Gamma-Ray Bursts». — Reviews of Modern Physics, Vol 76. — октябрь 2004.

Каçăсем

• (1999) «Collapsars: Gamma-Ray Bursts and Explosions in 'Failed Supernovae'». Astrophysical Journal 524 (1): 262–289. DOI:10.1086/307790.
• Woosley, S. E. (1993). «Gamma-ray bursts from stellar mass accretion disks around black holes». Astrophysical Journal 405 (1): 273–277. DOI:10.1086/172359.
• Piran, T. (2004). «The Physics of Gamma-Ray Bursts». Reviews of Modern Physics 76 (4): 1143–1210. DOI:10.1103/RevModPhys.76.1143.
• (2003) «A very energetic supernova associated with the γ-ray burst of 29 March 2003». Nature 423 (6942): 847–50. DOI:10.1038/nature01750. PMID 12815425.