Белу́джсем (белудж. балоч بلوچ [baloːt͡ʃ]) — куçса çӳрен, йăх йăли-йĕркипе пурнăкан иран ушкăнĕн чĕлхесен çурçĕр-анăç кĕçĕн ушкăнĕнчи чĕлхепе пуплекен иран халăхĕ.

Белуджи
Тăван ячĕ белудж. بلوچ [baloːt͡ʃ]
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ

Пурӗ: 7,5—11 млн. çын (2002 ç.)[13]
Пакистан Пакистан — 6,2 млн çын[1][2]
Иран Иран — 2-5 млн çын[3][4]
Афганистан Афганистан — 567,92 пин çын[5]
Оман Оман

— 425 пин çын[6][7] 

ПАЭ ПАЭ — 100 пин çын[8]
Туркменистан Туркменистан — 28-30 пин çын[9][10][11]

Кувейт Кувейт 20 пин çын[12]
Чĕлхе белудж, çаплах урду
Тĕн ислам
Кĕрет  иран халăхĕсем
Тăван халăхсем мазендерансем, гилянсем, синдхсем
Наци тумне тăхăннă белуджсем, 1910 ç.

Иран платтовĕн кăнтăр-тухăç пайĕнче, Арави тинĕсĕнчен материкалли çĕрсенче — Пакистан (Белуджистан), Иран (остан Систан тата Белуджистан) тата Афганистан кăнтăрĕнче — пурăнаççĕ. Белудж йăхĕсем çаплах ПАЭ тата Оманра та чылай вырнаçнă. Мĕнпурĕ 9 млн çынна яхăн. Тĕне тытнипе — ханафит мазхабĕнчи масăльмансем.

Этимологи

тӳрлет

Истори тата этногенез

тӳрлет
 
Александр Македонский Гедроси тăрăх çӳренине кăтартакан карттă.

Литература

тӳрлет

Асăрхавсем

тӳрлет
  1. ^ Population by Mother Tongue 2006 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче архивланӑ., Population Census Organization, Government of Pakistan (retrieved June 7, 2006)
  2. ^ Census of Afghans in Pakistan Архиври копи, 3 Юпа уйӑхӗн 2018 Wayback Machine çинче, United UNHCR Statistical Summary Report (retrieved October 10, 2006)
  3. ^ Languages of Iran Архиври копи, 3 Нарӑс уйӑхӗн 2013 Wayback Machine çинче, Ethnologue.com (retrieved June 7, 2006)
  4. ^ Iran Архиври копи, 5 Ҫу уйӑхӗн 2015 Wayback Machine çинче, Library of Congress, Country Profile (retrieved December 5, 2009)
  5. ^ Afghanistan Архиври копи, 9 Утӑ уйӑхӗн 2016 Wayback Machine çинче, CIA World Factbook (retrieved December 5, 2009)
  6. ^ Languages of Oman Архиври копи, 9 Юпа уйӑхӗн 2012 Wayback Machine çинче, Ethnologue.com (retrieved December 5, 2009)
  7. ^ Oman Архиври копи, 24 Раштав уйӑхӗн 2018 Wayback Machine çинче, CIA World Factbook (retrieved December 5, 2009)
  8. ^ Languages of United Arab Emirates Архиври копи, 31 Кӑрлач уйӑхӗн 2013 Wayback Machine çинче, Ethnologue.com (retrieved 5 December 2009)
  9. ^ Languages of Turkmenistan Архиври копи, 6 Юпа уйӑхӗн 2012 Wayback Machine çинче, Ethnologue.com (retrieved June 7, 2006)
  10. ^ KOKAISLOVÁ, Pavla, KOKAISL Petr. Ethnic Identity of The Baloch People. Central Asia and The Caucasus. Journal of Social and Political Studies. Volume 13, Issue 3, 2012, p. 45-55. Архиври копи, 28 Чӳк уйӑхӗн 2017 Wayback Machine çинче, ISSN 14046091
  11. ^ Белуджи Туркмении (1926–1989) Архиври копи, 3 Утӑ уйӑхӗн 2015 Wayback Machine çинче, http://beludzove.hks.re
  12. ^ Languages of Kuwait Архиври копи, 19 Ака уйӑхӗн 2020 Wayback Machine çинче, Ethnologue.com (retrieved June 7, 2006)
  13. ^ Baluchi (author Houman A. Sadri), page 227. // Encyclopaedia of Modern Asia. Volume 1: Abacus to China. Editors: David Levinson and Karen Christensen. New York: Charles Scribner's Sons, 2002, LXVII+529 pages. ISBN 9780684312422

Каçăсем

тӳрлет