Архитектор
Архитектор – талккăш организаторĕ. Архитектор ăсталăхĕ Авалхи Египетра çуралнă, уйрăм илсен Египет пирамитасен тунă ăстасен[1].
XX ĕмĕрте архитектор профессиĕ икке пӳлĕннĕ: аслăшпа ĕслекеннисен тата хуласе валли проект тăваканнисен. XX ĕмĕр вĕçнелле хулапроектированирен урбанистика çуралчĕ, предмет вырĕнĕнче хула тата хула аталану принципĕсен выртнă.
Архитектор профессийӗ (сарлака пӗлтерӗшпе) шутне кӗреҫҫӗ:
- Архитектор (ансӑр пӗлтерӗшпе), унӑн должноҫри тивӗҫӗсене архитектура йышӑнӑвӗсем туса хатӗрлесси (эскиз проекчӗ, проект докуменчӗсен "Архитектура решенийӗсем" пайӗ тата ӗҫ чертежӗсен тивӗҫлӗ комплекчӗсем), ҫавӑн пекех архитектура проектне пурнӑҫланине автор асӑрхавӗ);
- Проектӑн тӗп архитекторӗ, проект докуменчӗсемпе рабочисен чертежӗсен комплекчӗсене туса хатӗрлес ӗҫе йӗркелекен;
- Архитектор-хула строительстви, халӑх пурӑнакан вырӑнсен тӗп планӗсене тата хула строительствин ытти докуменчӗсене туса хатӗрлекен;
- Хула е районӑн тӗп архитекторӗ-хула строительстви енӗпе вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсен нормативлӑ право акчӗсене туса хатӗрлессине тата тӗрӗслессине тивӗҫтерекен муниципалитет служащийӗ;
- Интерьер дизайнерӗ (архитектор-дизайнер)-архитектор, интерьера планламалли тата калӑпӑшпа анлӑ йышӑну тумаллине палӑртакан, ҫавӑн пекех унӑн предмет направленийӗ тата декораци ӳкерчӗкӗ;
- Ландшафт архитекторӗ, лантшафт решенийӗсем, территорисене тирпей-илем кӗртмелли проектсем, пӗчӗк архитектура формисем (фонтансем, тенкелсем, беседкӑсем, стелӑсем, хунарсем);
- Архитектура историкӗпе теоретикӗ, наука ӗҫ-хӗлне пурнӑҫлакан, ҫавӑн пекех архитектура енӗпе преподаватель ӗҫӗ-хӗлне архитектура енӗпе ӗҫлекен;
- Архитектор-юсавтор, архитектура палӑкӗсене юсакан;
- Архитектор-проект докуменчӗсене экспертиза тӑвакан эксперт.
Архитектор профессийӗ пултарулӑх шутланать тата ирӗклӗ ҫын шутланать, урӑхла каласан, архитектор хӑй ӗҫӗнче никама пӑхӑнмасӑр пурӑнать тата хӑйӗн шалти шухӑшӗсемпе ҫеҫ илемлӗх ҫинчен калаҫать. Чикӗсем нормативлӑ актсенче усӑ кӳресси тата ҫирӗплӗх ҫинчен калакан объективлӑ условисене, ҫавӑн пекех заказчиксене (проект тума заданире палӑртакан) объективлӑ условисемпе тултарма пултараҫҫӗ.