Нухай
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Нухай (пĕлтерĕшсем) пăхăр.Нухай (نوغاي), Ису-Ногай, Нокай (нух. Ногай, Nogay) [1], тут. Nuğay, Нугай[2], монг. Нохай, Ногай[3]; 1235/1240[4] —1300) — 1235/1240 - 1300 çулсенчи Ылтăн Уртари хĕвеланăç вулăсĕн (Тăнайăн сулахай çыранĕнчен Днестра территоринчи) беклербекĕ.
| Нухай | |
 | |
| Çар хĕсмечĕ | |
| Хисеп: | вунпинçĕ |
|---|---|
1270-мĕш çулсенченпе хăйĕн вилĕмне кĕтсе иличченех Сарай ханĕсене пăхăнман, тĕрĕссипе, вĕсене контроллесе тăнă. Унăн вассалĕ тесе Иккĕмĕш Пăлхари патшалăхĕ тата Серби, çаплах мĕнпур кăнтăр кнеçлĕхĕсем тата çурçĕр-тухăç вырăс кнеçлĕхĕсен пайĕ, пĕлтернĕ. Михаил VIII Палеолог висанти императорĕн мăшăрĕпе туман хĕрне — Ефросиньйăна — качча илнĕ.
Этимологи тӳрлет
Ячĕ монгол чĕлхинчен тухать, Нохой - Йытă сăмах пултать, çавăнпа Нухай халăхĕн ялавĕ çинче халĕ те çунатлă йытă ларать.
Каçăсем тӳрлет
- ^ Калмыков И.Х, Керейтов Р.Х., Сикалиев А.И.-М. Ногайцы: Историко-этнографический очерк / Я. С. Смирнова. — Карачаево-Черкес. НИИ истории, филологии и экономики. - Черкесск: Ставроп. кн. изд-во; Карачаево-Черкес. отд-ние, 1988.
- ^ Исследования по татарскому языку. — Казань: Изд-во Казанского университета, 1977. Архиври копи, 30 Ҫӗртме уйӑхӗн 2020 Wayback Machine çинче
- ^ Веселовский Н. И. Хан из темников Золотой орды. Ногай и его время. — Directmedia, 2013. — ISBN 9785446016396 Архиври копи, 28 Ҫӗртме уйӑхӗн 2020 Wayback Machine çинче
- ^ Вернадский Г. В. Монголы и Русь. — Тĕвер, М.: 1997.