Кот-д'Ивуар
Респу́блика Кот-д’Ивуа́р (фр. République de Côte d'Ivoire [ʁepyˈblik də kot diˈvwaʀ]) 1986-мĕш çулччен официаллă ячĕ «Пил шăммин çыранĕ» - Хĕвеланăç Африкăри патшалăх. Либерипе, Гвинейпа, Малипе, Буркина-Фасопа тата Ганăпа чикĕ тытать. Кăнтарта Атлантика океанĕн Гвиней кӳлмекĕ. Маларах Франци колонийе пулнă.
| фр. République de Côte d’Ivoire Республика Кот-д’Ивуар республики | |||||
| |||||
.svg)
| |||||
| Патшалăх чĕлхисем | франци чĕлхи | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Тĕп хула | Ямусукро | ||||
| Чи пысăк хула | Абиджан | ||||
| Президент | Алассан Уаттара | ||||
| Премьер-Министр | Ауссу-Куадио Жанн | ||||
| Лаптăкĕ - Пĕтĕмпе |
67 вырăнта 322 460 км2 | ||||
| Халăх йышĕ - Пĕтĕмпе(2009) - Йышлăхĕ |
581 вырăнта 15 746 23 221 075 000[1] 65/км² | ||||
| Валюта ячĕ | Франк КФА | ||||
| Вăхăт тăрăхĕ | ГВ +00 пуçласа +00 таран | ||||
| Патшалăх гимнĕ | L'Abidjanaise | ||||
| Тетел доменĕ | [[.ci ]] | ||||
| Тел. префиксĕ | 225 | ||||
Чĕлхесем тӳрлет
Официаллă чĕлхе - франци, вырăнти чĕлхесенчен дьюла, бауле, бете сарăлнă.
Географи тӳрлет
Патшалах кăнтарта нӳрĕ тропик вăрманлă, çурçĕрте çӳллĕ курăклă саваннăллă тӳремлĕх çинче вырнаçнă. Кăнтăрта экватор, çурçĕрте субэкватор климачĕ. Çулталăкри вăтам температура + 26° - + 28°. Çумăр çулталăкра çурçĕрте 1100 мм, кăнтăрта 5000 мм таран. Çутçанталăк ресурсĕсем - — нефть, газ, кĕвер чул, марганец, тимер çĕрĕ, кобальт, боксит, пăхăр, ылтăн, никĕль, тантал.
Юханшывсем тӳрлет
Тĕп юханшывсем — Сасандра, Бандама тата Комоэ, анчах юханшывсем çинче чул пусахисем нумай пулнипе тата типĕ тапхăрта шыв шайĕ вăйлă ухнипе карапсем вăрринчен 65 çх нумайрах çуреймеççĕ.
Ӳсентăрансем тӳрлет
Çыран херринче çăра тропик вăрманĕсем, çурçĕрте саванна сарăлать.
Чĕрчунсем тӳрлет
Кот-д’Ивуарта шакал, Гиена, пантера, слон, шимпанзе, крокодил, калтасен тата наркăмăшла çĕленсен темиçĕ тĕсĕ тел пулать.
Административла пайлану тӳрлет
Кот-д’Ивуар 19 облаçе пайланать. Вĕсем 81 департамент тата 2 районран тараççĕ.
| № | облаç | Лаптăк, км² |
Халăх йышĕ (2010), çын. |
Йышлах, çын./км² | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Агнеби | Агбовиль | 9 234 | 743 559 | 80,52 |
| 2. | Бафинг | Туба | 8 922 | 205 339 | 23,01 |
| 3. | Ба-Сассандра | Сан-Педро | 26 440 | 2 037 628 | 77,07 |
| 4. | Денгеле | Одиенне | 20 997 | 316 571 | 15,08 |
| 5. | Монтань | Ман | 16 782 | 1 334 387 | 79,51 |
| 6. | Фромаже | Гагноа | 6 903 | 772 368 | 111,89 |
| 7. | О-Сассандра | Далоа | 15 242 | 1 535 137 | 100,72 |
| 8. | Лак | Ямусукро | 8 875 | 677 812 | 76,37 |
| 9. | Лагюн | Абиджан | 13 323 | 5 336 658 | 400,56 |
| 10. | Марауэ | Буафле | 8 698 | 791 689 | 91,02 |
| 11. | Муайен-Кавелли | Гильо | 14 268 | 737 699 | 51,70 |
| 12. | Муайен-Комоэ | Абенгуру | 6 921 | 561 853 | 81,18 |
| 13. | Нзи-Комоэ | Димбокро | 19 242 | 895 405 | 46,53 |
| 14. | Саван | Корого | 40 210 | 1 319 240 | 32,81 |
| 15. | Сюд-Бандама | Диво | 10 677 | 972 144 | 91,05 |
| 16. | Сюд-Комоэ | Адиаке | 7 252 | 656 150 | 90,48 |
| 17. | Валле-дю-Бандама | Буаке | 28 518 | 1 538 484 | 53,95 |
| 18. | Вородугу | Сегела | 22 166 | 536 012 | 24,18 |
| 19. | Занзан | Бандуку | 38 251 | 999 586 | 26,13 |
| Пĕтĕмпе | 322 921 | 21 967 721 | 68,03 |
Асăрхавсем тӳрлет
- ^ Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). «World Population Prospects, Table A.1» (.PDF).
Каçăсем тӳрлет
- Официальный сайт президента Кот-д’Ивуара 2011 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ. (фр.)